سور و آیاتی که جبرئیل برای پیامبر (ص) نیاورد!

قرآن كریم در آیات پنجاه و دوم و پنجاه و سوم سوره شورى به چگونگى نزول وحى بر پیامبر(ص) و نور قرآن و راه مستقم خدا اشاره مى كند و مى فرماید:

وَ كَذلِكَ أَوْحَیْنا إِلَیْكَ رُوحاً مِنْ أَمْرِنا ما كُنْتَ تَدْرِی مَا الْكِتابُ وَ لَا الْإِیمانُ وَ لكِنْ جَعَلْناهُ نُوراً نَهْدِی بِهِ مَنْ نَشاءُ مِنْ عِبادِنا وَ إِنَّكَ لَتَهْدِی إِلى صِراطٍ مُسْتَقِیمٍ(سوره ى انبیاء/73) « و این گونه، از فرمان خویش به سوى تو (قرآنِ) روح بخش را وحى كردیم، در حالى كه نمى دانستى كتاب (قرآن) و ایمان (به محتواى آن) چیست؛ ولیكن آن را نورى قرار دادیم كه به وسیله ى آن هر كس از بندگانمان را كه بخواهیم (و شایسته بدانیم)، راه نمایى مى كنیم؛ و قطعاً، تو به سوى راه راست راه نمایى مى كنى.»
از تعبیر «كذلك» استفاده مى شود كه هر سه قسم وحى كه در آیه ى قبل بیان شده در مورد پیامبر اسلام (ص) تحقق یافته است؛ یعنى وحى مستقیم و وحى از پشت پرده و وحى از طریق فرشته.(5)

نویسنده کتاب «التمهید فی علوم القرآن» می گوید: "بنابر آنچه که اصحاب حالت پیامبر اکرم (ص) را هنگام فرود وحی توصیف کرده اند، نزول وحی بیشتر مستقیم بوده است".(6)

بنا بر دیدگاه علامه طباطبایی(ره) می توان تمام اقسام نزول وحى را از ناحیه خدا بدون واسطه دانست.(7) و به همین دلیل در آیات دیگرى از قرآن، وحى در تمام موارد به خداوند اسناد داده شده است و این اسناد مجازى نیست؛ مانند: «انا اوحینا الیک کما اوحینا الى نوح والنبیین من بعده». در واقع فرشته وحى ظرف تجلى پیام الهى است، نه آن که این پیام را از راه فضاى ادراکى خویش بگیرد و سپس از راه ابزار بیانى خودش تبیین کند؛ بنابراین، اگر گفته می شود که فرشته وحى، امین است به معناى امانت دارى رایج بین انسان ها نیست که امانت از صاحب امانت به امانت دار منتقل شود. که در این جا هرچند امانت دار معصوم و از هرگونه خیانت مصون باشد، باز قابلیت ذاتى خیانت، منفى نیست در حالى که این امر درباره فرشته به گونه دیگر است. او اصولاً دریافت کننده و منتقل کننده به معناى رایج نیست، او واسطه بین خدا و رسول نیست؛ بلکه ظرف تجلى وحى و ظهور علم الهى است. بسان صفحه اى که قلم الهى بر آن رقم زند، و اگر پیامبر(ص) به این ظرف تجلى و آینه توجه کند، گفته می شود که تکلم خدا با رسول از راه فرشته صورت گرفته است و اگر رسول - با آن که علم الهى و مضمون وحى را در این ظرف تلقى کرده و در این آیینه منعکس می بیند - به آن التفات نکند و فقط به منبع وحى و مضمون پیام متوجه باشد، این وحى نسبت به او بی واسطه است. بسان کسى که تصویر را در آیینه می بیند و از آیینه غافل است.(8)

برخی تفاسیر روایی، از سوره ها و آیاتی نام برده اند که پیامبر(ص) در سفر معراج و غیر آن،  بدون وساطت جبرئیل از ذات اقدس اله دریافت نموده است؛ این سور و آیات عبارتند از: دو سوره فاتحه الکتب و توحید، آیات 18 و 19 (مشهور به آیات گواه) و 26 سوره آل عمران، آیه الکرسی(مشهور به سیّد آیات قرآن)، آیات پایانی سوره حشر، و کریمه سوم سوره مبارکه حدید(9)

پی نوشت ها:

1. توحید صدوق/ 115.
2. علوم قران، محمد باقر سعیدی روشن، ص53.
3. درسنامه علوم قرآنی، جوان آراسته، ج 1، ص44-45.
4. علوم قرآنی، محمد هادی معرفت، صص26-25.
5. تفسیر قرآن مهر، ج 18، ص 319.
6. معرفت، محمد هادی، التمهید فی علوم القرآن، ج 1، ص 101.
7. تفسیر المیزان، ج 4، ص 149 - 150.
8. هادوى تهرانى، مهدى، مبانى کلامى اجتهاد، ص 76 - 77. 
9. دکتر احمد عابدی، برنامه تلویزیونی این شب ها، مورخه 18 آذر 94.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: