جايگاه رفيع « مفضل� » در روايات
مهمترين دليل عظمت اين شخصيت كم نظير اسلامى ، روايات بسيارى است كه در فضيلت و برترى او از خود امامان (ع)� رسيده
است . اين روايات به قدرى زياد است كه ذكر همه آنها در اين مقدمه نمى گنجد، اما چون مهمترين دليل ما در اعتبار اين مرد جليل
القدر به شمار مى رود، (7)� ناچاريم كه به برخى از آنها اشاره كنيم :
1 - شيخ مفيد، با سند صحيح از امام صادق (ع ) نقل مى كند:
« اى مفضل ! به خدا سوگند تو را و دوستدار تو را دوست دارم . اى مفضل ! اگر همه اصحاب من آنچه را كه تو مى دانى مى دانستند،
هيچ گاه ميان دو كس از آنان اختلافى رخ نمى داد. » (8)
2-� « محمد بن سنان » (9) مى گويد:
«� به خدمت امام كاظم (ع ) شرفياب شدم . در اين هنگام فرزند بزرگوارش ، على بن موسى (ع) در نزد او بود. امام كاظم (ع ) به من
فرمودند : اى محمد! عرض كردم : بله بفرماييد. فرمود: اى محمد! مفضل انيس و همدم و راحتى بخش من بود و تو نيز همدم و باعث
راحتى آن دو (� امام رضا� و جواد عليهما السلام� )� هستى . » (10)
3- « كلينى »� رضوان الله عليه در كتاب گرانقدر « كافى »� با چند واسطه ، از ابن سنان و او از مفضل نقل مى كند:
«� امام رضا (ع ) فرمودند : هرگاه ميان دو نفر از شيعيان ما منازعه اى رخ داد با مال من بين آنان آشتى برقرار كن .� » (11)
4-� « يونس بن يعقوب » مى گويد:
« امام صادق (ع ) فرمانم داد كه به نزد مفضل بروم و مرگ اسماعيل (ع ) را به او تسليت بگويم . آنگاه امام (ع ) فرمودند : به مفضل
سلام برسان و به او بگو : مصيبت مرگ اسماعيل بر ما وارد شد و صبر كرديم ؛� تو نيز چون ما در اين مصيبت صابر باش . ما چيزى
خواستيم و خدا چيزى ديگر اراده كرد و ما تسليم امر خداى جل و علا شديم . » (12)
مرحوم خويى رضوان الله عليه در كتاب گرانقدر� « معجم رجال الحديث » در ذيل اين حديث مى گويد:
« اين روايت نشان از شدت علاقه امام صادق (ع ) به مفضل بن عمر دارد و روايت ، صحيح است . » (13)
5-� « فيض بن مختار� » (14) مى گويد:
« به امام صادق (ع ) عرض كردم : جانم فداى شما باد. من هرگاه كه در ميان گروههاى دانشمندان كوفه مى نشينم ، از بس در
ميانشان اختلاف عقيده مى بينم ، گاه در ترديد مى افتم ، ولى هنگامى كه به « مفضل بن عمر� » روى مى آوردم ، مرا چنان آگاه
مى كند كه راحت مى شوم و دلم آرام مى گيرد.
امام صادق (ع ) فرمودند� : بله اى فيض ! حقيقت چنان است كه مى گويى .» (15)
6-� « هشام بن احمد » مى گويد:
« در يك روز گرم و سوزان ، در زمينى كه امام صادق (ع ) در آن مشغول كار بودند و عرق از سينه مباركشان سرازير بود، به خدمت آن
حضرت رسيدم تا درباره « مفضل بن عمر »� بپرسم . پيش از آنكه حرفى بزنم ، امام (ع ) فرمودند : به خدايى كه جز او خدايى نيست ،
« مفضل بن عمر جعفى »� مرد خوبى بود. آنگونه كه من شمردم ، امام (ع ) سى و چند بار اين عبارت را همچنان تكرار كرد. » (16)
براستى كه تنها يكى از اين احاديث كافى است كه نشان از عظمت و جايگاه والاى اين مرد بزرگ باشد.
اميدواریم� كه� با شتاب از احاديث نگذرید و با تفكر و تدبر در آنها بخوبى از جايگاه مفضل آگاه گردید.
_________________________________________________
1- الذريعة الى تصانيف الشيعة ، ج 4، ص 482.
2- توحيد المفضل� با مقدمه و تعليقه هاى آقاى ((كاظم مظفر))، ص 4.
3- رجال شيخ طوسى ، در اصحاب امام صادق (ع )، ص 314 و اصحاب امام كاظم (ع )، ص 360.
4- الارشاد فى معرفه حجج الله على العباد، ص 208.
5-� اصول كافى ، ج 2، ص 209.
6- اصول كافى� ، ج 2، كتاب الايمان و الكفر، باب اصلاح بين مردم ، ص 209.
7- اعتبار كتاب را منوط به اعتبار او ندانستيم ؛ زيرا به تعبير مرحوم مجلسى كه در آينده مى آيد، متن كتاب بخوبى گوياست كه سخنان
معصوم (ع) است و حتى ضعف راوى و...زيانى به حديث نمى رساند، بويژه آنكه حديث درباره احكام نيست و عقل در آن نقش بيشترى دارد.
8- الاختصاص ، ص 216، حديث مفضل و آفرينش ارواح شيعيان از ائمه (ع ).
9- محمد بن سنان در سند روايت مفضل هست و اين روايت دليل اعتبار و منزلت او در نزد امام (ع ) است .
10-� عيون اخبار الرضا (ع ) ج 1، باب 4، حديث 29.
11- اصول كافى ، ج 2، ص 209.
12- اصول كافى ، ج 2، كتاب الايمان و الكفر، باب صبر، حديث 16.
13- معجم رجال الحديث ، ج 18، ص 302.
14- از اصحاب ثقه و جليل القدر امام صادق (ع ) بوده است . نگاه كن به : منتهى الامال ، ج 2، اصحاب امام صادق (ع ) ص 320.
15- معجم رجال الحديث ، ج 18، ص 303، به نقل از رجال كشى .
16- رجال كشى ، شرح حال مفضل بن عمر جعفى .
نظرات شما عزیزان: