«

روزه» نیرومندترین وسیله‏اى است كه انسان را از زشتی‌ها باز می ‌دارد. قرآن کریم فلسفه این عبادت انسان‏ساز و تربیت‏آفرین را در یک جمله كوتاه اما بسیار پرمحتوا چنین بیان مى‏كند:" شاید پرهیزكار شوید" (لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ). [1]

و شاید بتوان از این عبارت چنین استنباط نمود که روزه تکلیفی است که در سایه عمل صحیح بدان، فرد در شمار متقین و پرهیزگاران قرار می‌گیرد. براى اخلاق روزه‏دار در ضمن روایت مفصلى چنین آمده است: روزه‏دار، از دروغ، گناه، مجادله، حسادت، غیبت، مخالفت با حقّ، فحش و سرزنش و خشم، طعنه و ظلم و مردم آزارى، غفلت، معاشرت با فاسدان، سخن‏چینى و حرام‏خوارى، دورى كند و نسبت به نماز، صبر و صداقت و یاد قیامت توجّه خاصّ داشته باشد.[2]

شیطان از مقربان درگاه الهی بود که عبادات چندصد ساله او در سایه کبر غرور و تمردش در برابر فرمان الهی حبط و باطل شد و به رانده شده از درگاه خداوند منان ملقب شد. وی با اخذ مهلت از خداوند درصدد اغوا و گمراهی انسان از هیچ کوششی فروگذار ننموده و نمی نماید. خداوند متعال بارها و در آیات متعددی از قرآن کریم[3] به انسان در خصوص وجود چنین دشمن آشکار و قسم خورده ای هشدار داده است و در موارد مختلف شیطان اعمال و عاقبت پیروان او را متذکر شده است.

از جمله عنایات الهی بر بندگان در این ماه آن است که شیطان در غل و زنجیر می‌شود؛ در این باره امام باقر علیه السلام فرموده است: «رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم رو به مردم نمودند و فرمودند: ای مردم! هنگامی که هلال ماه رمضان طلوع کرد ابلیس و شیاطین در غل و زنجیر می‌شوند؛ درهای رحمت درهای آسمان و درهای بهشت گشوده می‌شود و درهای جهنم و آتش بسته و قفل می‌شوند و دعاها مستجاب می‌شود و ... و منادی در هرشبی از آن ندا می‌دهد: آیا کسی خواسته ای دارد و آیا کسی استغفارمی‌طلبد؟»[4]