انگور,میوه انگور یکی از میوه های بهشتی بوده که در طب سنتی و اسلامی ما و همچنین بسیاری از کشورهای دنیا جایگاه ویژه ای دارد. قرآن کریم بارها از درختان انگور به عنوان پاداشی برای نیکوکاران در بهشت یاد نموده و روایات دینی شیعیان نیز بر اثرات سودمند آن تأکید می نماید به طوری که از امام صادق (ع) چنین نقل شده است که: «پیامبری از پیامبران به درگاه خدا از اندوه شکایت کرد و خداوند او را به خوردن انگور امر فرمود». انواع انگور از نظر بومی متعلق به مناطق مدیترانه ای و غرب آسیا هستند که به صورت خوشه های منظم و زیبا به رنگ های آبی، قرمز، بنفش، سیاه، طلایی و سبز بر روی درخت تاک می رویند. ایران یکی از کشورهای مهم تولیدکننده انگور می باشد و در تاکستان های آن نیز انواع مختلفی از این میوه پرورش داده می شود که رایج ترین آن ها عبارت اند از: انگور عسگری، بی دانه، یاقوتی، لعل حسینی، مسکه، نباتی، کشمشی، رازقی شیرازی و... بخش های مختلف انگور شامل پوسته، هسته و میوه آن از نظر تغذیه ای خواص منحصر بفردی داشته و می توان از آن ها برای تهیه فرآورده هایی نظیر آب انگور، مربا، کشمش، روغن هسته انگور و ... استفاده کرد. علاوه بر این برگ درخت انگور با عنوان برگ مو نیز در رژیم غذایی سنتی ما برای تهیه نوعی «دلمه» مورد استفاده قرار می گیرد و دم کرده، جوشانده یا گرد آن نیز در طب سنتی کاربرد ویژه ای دارد. همان گونه که ذکر شد انگورها انواع مختلف و شکل های متفاوتی دارند که به دلیل وجود مواد آنتی اکسیدانی متفاوتی که در آن ها وجود دارد رنگ های متفاوتی از خود نشان می دهند. در ذیل به ارزش تغذیه ای و خواص انگور اشاره شده است. اثرات انگور بر سلامتی می تواند به سلامت قلب و عروق کمک کند. اثرات ضد دیابتی اثرات ضد سرطانیهمه خوبی های انگور
ارزش تغذیه ای 100 گرم انگور
انرژی 69 کیلوکالری
کربوهیدرات 18 گرم
پروتئین 0/72 گرم
چربی کل 0/16 گرم
فیبر کل 0/9 گرم
فولات 2 میکروگرم
نیاسین 0/188 میلی گرم
ویتامین آ 66 واحد
ویتامین ث 10/8 میلی گرم
ارزش تغذیه ای
انواع مختلف انگور منابع غنی ویتامین های A، C،6B و فولات و همچنین املاح ضروری از جمله پتاسیم، کلسیم، آهن، فسفر، منیزیم و سلنیم هستند. به علاوه انگورها به ویژه در پوست و هسته دارای گروه مهمی ترکیبات فعال هستند که فلاوونوئیدها، پلی فنول هایی چون پروسیانیدین های گالیک اسید و کاتچین، آنتوسیانین هایی نظیر مشتقات گلوکوزیدی سیانیدین، دلفینیدین، پئونیدین، پتونیدین و مالویدین، مشتقات استیلبن نظیر رزوراترول از انواع مهم آن ها به شمار می آیند که هر یک به نوبه خود اثرات منحصر بفردی در حفظ و بهبود سلامت دارند.
سیستم ایمنی
انگور نه تنها با داشتن ترکیبات فعال زیستی آنتی اکسیدان بلکه با مقادیر زیاد ویتامین های C و A و املاح به تقویت سیستم ایمنی کمک می کند.
اثرات آنتی اکسیدانی
عصاره هسته انگور با داشتن محتوای بالای پروسیانیدین ها دارای خواص آنتی اکسیدانی بوده که رادیکال های آزاد را می بلعد. سایر بخش های انگور نیز دارای آنتی اکسیدان هستند اما غلظت این ترکیبات در پوسته و هسته بالاتر است.
اثرات محافظتی بر قلب
انگور باعث افزایش سطوح اکسید نیتریک در خون شده و بنابراین تشکیل لخته و در نتیجه خطر حمله قلبی را کاهش می دهد. علاوه براین آنتی اکسیدان های موجود در انگور سبب کاهش اکسیداسیونکلسترول LDL، به عنوان عامل خطر اصلی تنگی عروق و بیماری های قلبی عروقی می شوند. فلاوونوئیدهای موجود در انگور و رزوراترول علاوه بر ایجاد رنگ آنتی اکسیدان های قدرتمندی محسوب می شوند. این ترکیبات با مهار اثرات مخرب رادیکال های آزاد بر اکسیداسیون LDL و کاهش استرس اکسیداتیو و تجمع پلاکتی از شریان ها محافظت می کنند. علاوه براین انگور با کاهش التهاب و فشارخون
اخیراً بررسی ها نشان داده که عصاره های تهیه شده از پوست انگور می تواند در کنترل قند خون و نفروپاتی دیابتی موثر باشد. علاوه براین کشمش به عنوان یکی از فرآورده های حاصل از انگورمی تواند جایگزین خوبی برای قند و شکر در بیماران دیابتی باشد اما بااین حال بهتر است در مصرف آن تعادل رعایت شود.
اثرات ضد میکروبی و ضدویروسی
بسیاری از اجزای انگور از جمله گالیک اسید، هیدروکسی سینامیک اسید، فلاونول ها، رزوراترول و تانن دارای فعالیت ضد میکروبی و ضدویروسی هستند و می توانند بدن را از عفونت ها از جمله عفونت های باکتریایی روده ای محافظت کنند.
اثر بر سیستم مرکزی اعصاب
براساس بررسی های اولیه انگور و ترکیبات فعال و آنتی اکسیدانی آن به ویژه رزوراترول از طریق مهار استرس اکسیداتیو و التهاب یا تغییر بیان ژن های درگیر در بیماری های مغز و اعصاب از جمله آلزایمر و پارکینسون می توانند در محافظت مغز موثر باشند.
مصرف انگور می تواند به سلامت بافت کولون و جلوگیری از مسیرهای سرطان زایی دراین ناحیه کمک کند. علاوه براین اثرات مثبت خوردن انگور یا مصرف مکمل ترکیبات فعال آن از جمله رزوراترول در پیشگیری از انواع مختلف سرطان ها از جمله سرطان پستان، پروستات، معده و پوست نشان داده شده است. از طرف دیگر آب انگور نه تنها در پیشگیری بلکه در سرکوب رشد سلول های سرطانی نیز موثر است اما با وجود فواید مصرف انگور و فرآورده های آن به عنوان بخشی از رژیم غذایی روزانه هنوز توصیه ای برای مصرف مکمل پیشگیرانه به صورت روزمره وجود ندارد.
اثر بر سلامت چشم
مصرف میوه تازه انگور و یا عصاره آن با داشتن غلظت بالای آنتی اکسیدان ها می تواند از کاهش بینایی و بیماری تحلیل برنده ماکولار وابسته به سن جلوگیری نموده و به طورکلی از سلامت چشم ها حمایت کند. علاوه براین فلاوونوئیدهای موجود در انگور می توانند با کاهش رادیکال های آزاد و جلوگیری از اثرات مخرب آن ها خطر آب مروارید را نیز کاهش دهند.