بِسْمِ اللّهِ الْرَّحْمنِ الْرَّحيمْ

حذيفة بن يمان به اميرالمؤمنين عليه السلام در زمان خلافت عثمان گفت : به خدا قسم من كلام تو را و معناى آنرا تا ديشب نفهميدم ، آن سخنى كه در حره (اطراف مدينه ) به من گفتى و آن اين بود كه فرمودى :

چگونه اى ، اى حذيفه زمانى كه چند عين بر يك ظلم كنند؟!
در آن موقع پيامبر صلى الله عليه وآله ميان ما بود و ما حقيقت آنرا نمى فهميديم تا ديشب كه فهميدم (عين اول ) ابوبكر بود كه نامش عتيق بود و سپس عمر را و ايندو بر تو مقدم شدند و اول اسم آنها عين بود.
حضرت فرمود: اى حذيفه فراموش كردى عبدالرحمن ابن عوف را كه متمايل به عثمان شد (آنگاه كه در شوراى شش نفره پس از مرگ عمر، عبدالرحمن به حضرت على عليه السلام گفت : يا على با تو بيعت مى كنم به شرط آنكه به سنت خدا و پيامبر و ابوبكر و عمر رفتار كنى ، حضرت فرمود: بلكه به سنت خدا و پيامبر و اجتهاد خودم رفتار مى كنم ! سه بار عبدالرحمن پيشنهاد خود را تكرار كرد و حضرت همان جواب را داد، آنگاه به عثمان آن پيشنهاد را كرد، عثمان قبول كرد و او خليفه شد، گرچه به همين تعهد خود نيز عمل نكرد و بعدا عبدالرحمن به عثمان اعتراض ‍ كرد و گفت : اى عثمان از بيعت با تو به خدا پناه مى برم ، و عثمان دستور داد او را از مجلس بيرون كردند و تا آخر عمر، عبدالرحمن با عثمان سخن نگفت ).
سپس حضرت على عليه السلام فرمود: زود است كه به ايشان ملحق شوند عمرو بن عاص و معاويه فرزند جگرخواره پس ايشانند( عتيق و عمر و عثمان و عمرو بن عاص و معاويه و عبدالرحمن ) عينهائى كه براى ستم بر من اجتماع كرده اند. (1)
----------------------------------------------------
1- بحار، ج 41، ص 312.
-------------------------------------
سيد محمد نجفى يزدى

بِسْمِ اللّهِ الْرَّحْمنِ الْرَّحيمْ

سعيد بن جبير (1) كه از ياران با وفاى امام سجاد عليه السلام مى باشد نقل مى كند: يكى از دهقانهاى ايرانى كه ستاره شناس بود، هنگاميكه حضرت براى جنگ (با خوارج نهروان ) خارج مى شد به نزد حضرت آمد و بعد از تحيت گفت :

اى اميرالمؤمنين ستاره هاى نحس و شومى طلوع كرده است ، و در مثل اين روز، شخص حكيم بايد خود را پنهان كند، و امروز براى شما، روز سختى است ، دو ستاره به هم رسيده اند و از برج شما آتش شعله ور است ، و جنگ براى شما موقعيت ندارد! حضرت امير عليه السلام فرمود: واى بر تو اى دهقانى كه از علائم خبر مى دهى و ما را از سرانجام كار مى ترسانى ، آيا مى دانى جريان صاحب ميزان و صاحب سرطان است ؟ آيا مى دانى اسد چند مطلع دارد؟
مرد منجم گفت : بگذار نگاه كنم و سپس اصطرلابى را كه در آستين داشت درآورد و شروع كرد به بررسى و محاسبه .
حضرت على عليه السلام لبخندى زد و فرمود: آيا ميدانى شب گذشته چه حوادثى رخ داد؟ در چين خانه اى فرو ريخت ، برج ماجين شكاف برداشت ، حصار سرنديب سقوط كرد، فرمانده ارتش روم از ارمنيه شكست خورد (يا او را شكست داد) بزرگ يهود ناپديد شد، مورچه گان در سرزمين مورچه ها به هيجان آمدند، پادشاه افريقا نابود شد، آيا تو اين حوادث را مى دانى ؟
مرد منجم گفت : نه يا اميرالمؤمنين .
حضرت فرمود:... در هر عالمى هفتاد هزار نفر ديشب به دنيا آمد و امشب همين تعداد خواهند مرد، و اين مرد و با دست خود به مردى بنام سعد بن مسعده حارثى لعنه الله كه جاسوس خوارج در لشكر حضرت امير عليه السلام بود اشاره نمود- جزء همين اموات خواهد بود. آن مرد جاسوس وقتى حضرت به او اشاره كرد، گمان كرد حضرت دستور دستگيرى او را داده است در همان حال در جا از ترس جان داد!
مرد منجم با ديدن اين صحنه به سجده افتاد سپس حضرت در ادامه سخن فرمود: من و اصحابم نه شرقى هستيم و نه غربى ، مائيم برپادارنده محور (دين و هستى ) و نشانه هاى فلك .
و اينكه گفتى از برج من آتش شعله مى كشد بر تو لازم بود كه به نفع من حكم كنى نه بر ضرر من ، چرا كه نور آن (آتش ) پيش من است و سوزاندن و شعله اش به دور از من ، و اين مساله اى پيچيده است ، اگر حسابگر هستى آنرا محاسبه كن . (2)
----------------------------------------------------
1- سعيد بن جبير را از اصحاب امام سجاد عليه السلام شمرده اند، او بدست حجاج به خاطر پيروى از اهل بيت عليهما السلام به شهادت رسيد.
به فقه و زهد و عبادت و تفسير شهرت داشت ، او را ژرف انديش آگاه مى گفتند، گويند در دو ركعت نماز يك ختم قرآن مى كرد، زمانى كه او را نزد حجاج بردند، به او گفت : تو شقى بن كسير هستى ؟ سعيد گفت : مادرم بهتر مى دانست كه مرا سعيد بن جبير نام گذاشت ! حجاج گفت : راجع به عمر و ابوبكر چه مى گويى ؟! آنهادر بهشتند يا جهنم ؟ سعيد گفت : اگر وارد بهشت شده بودم و ساكنين آنرا ديده بودم ، مى دانستم چه كسى آنجاست و اگر وارد جهنم شده بودم و اهل آنرا مى ديدم ، ساكنين آنرا مى شناختم ، حجاج گفت : نظر تو راجع به خلفا چيست ؟ سعيد گفت : من وكيل آنها نيستم . حجاج گفت : كداميك از آنها نزد تو پسنديده ترند؟ سعيد گفت : هر كدام كه خداوند بپسندد. حجاج گفت : كداميك نزد خداوند پسنديده تر است ؟ سعيد گفت : اين را كسى مى داند كه اسرار و نجواى آنها را مى داند. حجاج گفت : نمى خواهى مرا تصديق كنى ؟ سعيد گفت : نمى خواهم ترا تكذيب كنم (معجم رجال الحديث ، ج 8،ص ‍ 113)
و سر انجام در سال 95 هجرى در سن 49 سالگى به دست حجاج كشته شد.
2- الاحتجاج ، ج 1، ص 355، مدينه المعاجز، ص 118 از مناقب الفاخرة .
-------------------------------------
سيد محمد نجفى يزدى

بِسْمِ اللّهِ الْرَّحْمنِ الْرَّحيمْ

ابن عباس گويد: روزى عمر بن خطاب به اميرالمؤمنين (با اعتراض ) گفت : گفت : اى ابا الحسن وقتى از تو سوالى مى كنند چرا شما در نظر دادن شتاب مى كنى ؟ (يعنى چرا با درنگ و تفكر پاسخ نمى دهى ) حضرت على عليه السلام در پاسخ او، دست خود را باز كرده فرمود: اين چند تاست ؟ عمر گفت : پنج تا، فرمود: چرا در نظر دادن عجله كردى ؟ عمر گفت : اين مساءله (جزيى ) بر من پوشيده نيست (يعنى نياز به درنگ ندارد) حضرت فرمود: من در امورى كه بر من پوشيده نيست پر شتاب ترم (1) (يعنى علوم در نزد من همچون اين مساله ساده است و نياز به درنگ و تفكر ندارد)!
آرى چگونه چنين نباشد در حاليكه علماى اسلام اعم از شيعه و اهل سنت روايت كرده اند كه پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله فرمود:((انا مدينه العلم و على بابها)).
درست اين سخن گفت پيغمبر است منم شهر علم و عليم در است
----------------------------------------------------
1- بحارالانوار، ج 40، ص 147.
-------------------------------------
سيد محمد نجفى يزدى

بِسْمِ اللّهِ الْرَّحْمنِ الْرَّحيمْ

سلمان فارسى گويد: اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود:
علم منايا (تاريخ و كيفيت نابودى افراد) و علم بلايا (بلاهائى كه بر افراد يا جوامع نازل مى شود) و علم وصايا (سفارشهاى پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله ) و علم انساب (پدر و مادر و اجداد هر كسى ) و همچنين فصل الخطاب (داوريها يا حقايق ) و ميلاد اسلام و كفر (تاريخ مسلمان و كفار) نزد من است .

منم آن صاحب ميسم (ميسم وسيله اى است آهنى كه حيوان را با آن علامت مى گذارند و گويا منظور حضرت اين است كه ولايت حضرت ، علامت ايمان و انكار آن علامت كفر است ، و شايد هم اين معنى در آخرت به صورت محسوس در چهره افراد ظاهر گردد)
منم آن فاروق اكبر (جداكننده بزرگ حق از باطل ) و دولت دولتها، از من بپرسيد از تمامى حوادثى كه تا روز قيامت به وقوع خواهد پيوست و از هر آنچه قبل از من انجام گرفته و از آنچه اكنون در زمان من واقع مى گردد تا آنگاه كه خداوند عبادت مى شود. (1)
و چون از حضرتش در مورد علم پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله سؤ ال شد فرمود: پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله به تمامى آنچه پيامبران مى دانستند و به هر آنچه بوده و هست را تا قيامت عالم بود، سپس فرمود:
سوگند به آنكه جانم به دست اوست من مى دانم علم پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله را و آنچه بوده و آنچه هست ميان من تا قيامت . (2)
----------------------------------------------------
1- بحار الانوار، ج 40، ص 153.
2- بصائر الدرجات ، ص 127.
-------------------------------------
سيد محمد نجفى يزدى

بِسْمِ اللّهِ الْرَّحْمنِ الْرَّحيمْ

امام باقر عليه السلام فرمود: همانا اسم اعظم خداوند هفتاد و سه حرف است كه نزد آصف (وصى سليمان و همان كسى كه تخت بلقيس را در كمتر از يك چشم بر هم زدن حاضر كرد) تنها يك حرف بود...، و در نزد ما (اهل البيت عليه السلام ) هفتاد و دو حرف است كه يك حرف منحصرا نزد خداوند است((و لا حول و لا قوة الا بالله العلى العظيم)). (1) و طبق روايات از اين اسم اعظم نزد عيسى بن مريم دو حرف و نزد موسى چهار حرف و نزد ابراهيم هشت حرف و نزد نوح پانزده حرف و نزد آدم بيست و پنج حرف بوده است . (2)
----------------------------------------------------
1- بصائر الدرجات ، ص 208 و 209 و اصول كافى .
2- بصائر الدرجات ، ص 208 و 209.
-------------------------------------
سيد محمد نجفى يزدى

بِسْمِ اللّهِ الْرَّحْمنِ الْرَّحيمْ

خداوند متعال در قرآن مجيد مى فرمايد:
((و يقول الذين كفروا لست مرسلا قل كفى بالله شهيدا بينى و بينكم و من عنده علم الكتاب (1) ؛ كافران مى گويند شما فرستاده خداوند نيستى ، بگو كافيست كه خداوند و كسى كه علم كتاب در نزد اوست ميان من و شما گواه باشد.))

و پوشيده نيست كه قرآن مجيد، علم الكتاب را اقيانوسى از دانش مى داند كه اسرار هستى در آن نهان است ، مثلا در يك جا مى فرمايد:
((و ما من غائبة فى السماء والارض الا فى كتاب مبين (2) ؛ هيچ غيبى در آسمان و زمين نيست مگر اينكه در كتاب آشكار قرار دارد.))
و در جاى ديگر مى فرمايد: هيچ ذره اى در آسمان و زمين و يا كمتر و يا بيشتر نيست مگر اينكه خداوند آنرا مى داند و در كتاب مبين قرار دارد. (3)
و در جاى ديگر بطور واضح مى فرمايد: كليدهاى غيب نزد خداوند است ، به جز او كسى از آن آگاه نيست ، او مى داند آنچه در خشكى و درياست ، هيچ برگى بر زمين نمى افتد مگر اينكه مى داند، هيچ دانه اى در تاريكى زمين و هيچ تر و خشكى نيست مگر اينكه در كتابى واضح قرار دارد.((و لا رطب و لا يابس الا فى كتاب مبين)) (4)
و بالاخره براى اينكه به عظمت اين علم الكتاب بيشتر آگاه شويم نگاهى مى اندازيم به داستان حضرت سليمان و بلقيس كه در قرآن مجيد آمده است .
در اين جريان ، حضرت سليمان از اطرافيان خود پرسيد: كداميك از شما تخت بلقيس را قبل از اينكه او و افرادش بيايند نزد من حاضر مى كند؟ يكى از جنيان گفت : من آن تخت را قبل از اينكه شما از جاى خود برخيزى حاضر مى كنم !
در اين ميان قرآن مى گويد: كسى كه در نزد او دانشى بود((قال الذى عنده علم من الكتاب))گفت : من آنرا زودتر از بهم خوردن پلك چشم تو حاضر مى كنم (5) و اين كار را كرد.

بِسْمِ اللّهِ الْرَّحْمنِ الْرَّحيمْ

سليم بن قيس گويد: مردى از على بن ابيطالب عليه السلام پرسيد: بزرگترين فضيلت خود را برايم بگو؟ حضرت فرمود: آنچه خداوند در قرآن نازل نموده است ، پرسيد: خداوند در مورد شما چه نازل نموده است ؟ فرمود: سخن خدا كه فرمود:((و يقول الذين كفرو الست مرسلا قل كفى بالله شهيدا بينى و بينكم و من عنده علم الكتاب))منظور خداوند از كسى كه داراى علم و كتاب است من هستم . (1)
از اهل سنت صاحب كتاب ينابيع المودة ، شيخ حافظ قندوزى حنفى در باب 30 از كتاب خود احاديث متعددى در همين مورد روايت كرده است .
----------------------------------------------------
1- تفسير نور الثقلين ، ج 2، ص 521.
-------------------------------------
سيد محمد نجفى يزدى

بِسْمِ اللّهِ الْرَّحْمنِ الْرَّحيمْ

عمار بن ياسر گويد: در يكى از جنگها با اميرالمؤمنين عليه السلام بودم كه به سرزمين مورچگان رسيديم ، آن زمين پر از مورچه بود، گفتم : يا اميرالمؤمنين فكر مى كنى از خلق خداوند كسى هست كه تعداد اين مورچه ها را بداند؟
حضرت فرمود: آرى اى عمار، من مردى را مى شناسم كه تعداد آنها را مى داند، و مى داند چند عدد از آنها نر و چند عدد از آنها ماده است !
گفتم : كيست ؟ فرمود: اى عمار آيا در سوره يس نخوانده اى :((و كل شى ء احصيناه فى امام مبين ؛ما همه چيز را در امام مبين جمع كرده ايم .))
عرض كردم : آرى اى مولاى من ، خوانده ام .فرمود: منم آن امام مبين (1)
----------------------------------------------------
1- بحارالانوار، ج 40، ص 176- ينابيع المودة ، ص 77.
-------------------------------------
سيد محمد نجفى يزدى

بِسْمِ اللّهِ الْرَّحْمنِ الْرَّحيمْ

در قرآن كريم مى خوانيم :((و كل شى ء احصيناه فى امام مبين (1) ؛ همه چيز را در پيشواى آشكار جمع آورى كرده ايم .))
از امام باقر عليه السلام روايت است كه فرمود: چون اين آيه بر پيامبر اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم ) نازل شد و ابوبكر و عمر از جا برخاسته گفتند:

اى رسول خدا آيا منظور تورات است ؟
فرمود: خير
گفتند: انجيل است ؟
فرمود: خير
گفتند: قرآن است ؟
فرمود: خير
در اين ميان اميرالمؤمنين على بن ابيطالب عليه السلام وارد شد، پيامبر اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم ) فرمود: اين همان است ، اوست آن امام كه خداوند تبارك وتعالى علم هر چيزى را در او جمع كرده است((انه الامام الذى احصى الله تبارك و تعالى فيه علم كل شى ء)). (2)
----------------------------------------------------
1- يس ، 12.
2- معانى الاخبار، ص 95- ينابيع المودة ، ص 77 با اندك اختلاف .
-------------------------------------
سيد محمد نجفى يزدى

علم غيب مخصوص خداست و هر كسى را كه خداوند بخواهد

بِسْمِ اللّهِ الْرَّحْمنِ الْرَّحيمْ

بحث در مورد علم غيب و اينكه آيا اين علم منحصر به خداوند متعال است و ديگران از آن بهره اى ندارند و يا اينكه ديگران نيز مى توانند داراى اين علم باشند بحثى گسترده است . شما پس از مطالعه انبوه رواياتى كه در اين كتاب فقط از يك امام يعنى اميرالمؤمنين عليه السلام آورده شده است ، به اين باور عميق خواهيد رسيد كه خداوند متعال اين علم را بطور يقين در اختيار اميرالمؤمنين عليه السلام قرار داده است و هيچ دغدغه و ترديدى در آن نيست .

گذشته از اينها هيچكس نبايد در اين امر ترديد داشته باشد كه خداوند متعال قادر است بخشى از علوم خود را هر قدر كه صلاح بداند در اختيار اولياء خود قرار دهد، همچنانكه در قرآن مجيد به پاره اى از آنها اشاره نموده است .
مثلا در مورد پيامبر اكرم ( صلى الله عليه و آله و سلم ) مى فرمايد:((عالم الغيب فلا يظهر على غيبه احدا الا من ارتضى من رسول (1) ؛
خداوند داناى غيب است و هيچكس را بر غيب
خويش آگاه نمى كند مگر آنكه را كه مورد رضاى او باشد.)).
در مورد حضرت عيسى عليه السلام در قرآن كريم مى خوانيم كه عيسى مى گفت :((انبؤ كم بما تاءكلون و ما تدخرون فى بيوتكم .)) (2)
و آيات ديگرى كه بطور عموم و يا خصوص ، اين حقيقت را اعلام مى دارد كه خداوند متعال هرگاه صلاح بداند برخى از بندگان خود را از غيب آگاه مى سازد.
بنابراين آياتى كه علم غيب را منحصر در خداوند متعال مى داند مثل آيه مباركه((قل لا يعلم فى السماوات و الارض الغيب الا الله و ما يشعرون (3) بگو در ميان آسمانها و زمين كسى جز خداوند غيب را نمى داند.))
اين آيه و آياتى نظير آن معنايش اين است كه منبع غيب خداوند است و كسى جز از طريق او نمى تواند بر آن آگاهى يابد، بنابراين هيچ منافاتى ندارد كه غيبها در نزد حضرت حق باشد و او برخى از اولياء خود را از آن مطلع گرداند.

از افتخاراتی که نصیب علی علیه السلام شده این است که تربیت وی در دامان رسول خدا انجام شد و از کودکی در کنار ایشان بود،به گونه‏ ای که مورخین نوشته ‏اند این به آن علت‏ بود که قریش دچار خشکسالی و مضیقه سختی شد و ابو طالب مردی عیالوار بود.

و از نظر مالی نیز در مضیقه و فشار قرار داشت و برادرش عباس بن عبد المطلب مردی ثروتمند بود و وضع مالی خوبی داشت، محمد (صلی الله علیه و آله وسلم) که در آن وقت‏به خاطر ازدواج با خدیجه جدای از ابو طالب زندگی می‏کرد و ثروت خدیجه نیز در اختیار آن حضرت قرار گرفته بود. به عمویش عباس فرمود: برادرت ابو طالب عیالوار است و خود شاهد این خشکسالی و سختی هستی، بیا نزد او برویم و بار مخارج او را سبک کنیم،بدین ترتیب که من یکی از فرزندانش را برگیرم و تو نیز یکی را.
عباس پذیرفت و به اتفاق آن حضرت نزد ابو طالب رفتند و منظور خود را با او در میان گذارده گفتند:ما برای سبک کردن بار سنگین خرجی را که به عهده داری نزد تو آمده‏ایم و پیشنهاد بردن دو تن از فرزندان او را بیان کردند.
ابو طالب روی علاقه‏ای که به عقیل داشت،اظهار کرد:

آسمان جلال و شکوه خاصی داشت. در پهن دشت وسیعش افق و کرانه‏ ای به چشم نمی‏خورد و سکوت اسرارآمیزی بر همه جا دامن گسترده بود.
نسیم ملایمی که از قلّه حِرا بر می‏خاست، اندام خود را بر چهره سخت و شکننده ابوقبیس می‏ سایید و با رقصِ دل انگیزی به دامنه کوه می‏ غلطید و گونه‏ های آفتاب زده «کعبه» را نوازش می‏داد.

خانه خدا با جبروت و عظمت خود، درخشش وصف ناپذیری به این سرزمین خشک و سوزان بخشیده بود و همگان در برابر شکوه و عظمت بی‏نظیرش سر تعظیم و تکریم فرود آورده بودند.
در میان سیل مردم از پیر و جوان، که با احترام خاصی، در دوّمین جمعه ماه رجب، در گرداگرد خانه خدا مشغول طواف بودند؛ زنی حامله با چهره ‏ای شکسته، به دور کعبه معظّمه بی‏ تابانه می‏گردید، با انگشتان لرزانش به سوی کعبه اشاره می‏کرد و در حالی که قطرات اشکَش سیل آسا بر گونه ‏هایش سرازیر بود، زیر لب می‏گفت:
«پروردگارا ! به تو ایمان آورده‏ام و به آنچه کتاب و پیامبر از سوی تو آمده ایمان دارم.»
«پروردگارا ! من به آیین جدّم حضرت ابراهیم خلیل، که بنیانگذار این خانه کهن است، ایمان دارم.»
«پروردگارا ! تو را سوگند می‏دهم به حق بنیانگذار این بیت و به حق این مولودی که در شکم دارم، این زایمان را بر من آسان بگردان !»(1)
دیدگان کنجکاو، او را می‏دید و گوش های تیز شده سخنانش را دنبال می‏کرد، حسّ کنجکاویِ همگان تحریک شده بود که ناگهان فریاد تعجّب از همگان بر خاست و به دنبال آن سکوت سنگینی بر همگان حکمفرما شد. آب در گلوها خشکید. حیرت و تعجّب بر چهره ‏ها نقش بست. نفس ‏ها از سینه‏ ها بیرون نمی‏آمد.
کسی جرأت نداشت که مهر سکوت را بشکند و بگوید: لحظه ‏ای پیش، دیوار کعبه شکافته شد و زن حامله‏ای به درون کعبه رهنمون شد!
چه کسی باور می‏کرد که سنگ خارا آغوش بگشاید و زن حامله ‏ای را در خود جای دهد؟!
زمانی حیرت و تعجب افزون شد که تلاش کلید داران حرم، در گشودنِ قفلِ درِ کعبه به نتیجه نرسید !
لحظه به لحظه بر ازدحام مردم افزوده می‏شد، تا از فرجام این راز آگاه شوند.
پس از سپری شدنِ مدتی نسبتا طولانی، یکبار دیگر همان سنگ خارا آغوش باز کرد و سیمای درخشان «فاطمه بنت اسد» در حالی که «مولود کعبه» را در آغوش داشت، از درون کعبه طالع گردید.
صدای تکبیر اوج گرفت و در همه جای مکّه طنین انداخت.
غرور و شرف چون هاله‏ ای سنگین بر سرِ مولود بال گسترده بود و در سیمایش موجی از خنده در دریای اشک شنا می‏کرد.
حضرت ابوطالب در حالی که برق شعف از دیدگانش بیرون می‏زد، بانگ بر آورد:
«اَیُّهَا النّاسُ! وُلِدَ [اللّیْلَةَ] فِی الْکَعْبَةِ وَلیُّ اللّه‏»
«هان ای مردمان! (امشب) ولیّ خدا، در خانه خدا، دیده به جهان گشود.»(2)
این حادثه پر شکوه و بی‏نظیر تاریخِ آفرینش، به روز جمعه، سیزدهم ماه رجب، در سی‏ امین سال حمله ابرهه به خانه خدا (عام الفیل) اتّفاق افتاد.(3)

«ای فاطمه بنت اسد! آن نوزاد را «علی‏» نام گذار زیرا او والا و برتر است و خدای علی اعلی می ‏فرماید: من نامش را از نام خودم برگرفتم و به ادب خود او را ادب کردم و بر دشواری‏ های علمم آگاهش ساختم .

اوست که بت‏ها را در خانه‏ ام (کعبه) خواهد شکست و اوست که بر فراز خانه‏ ام بالا رفته اذان خواهد گفت و اوست که مرا بسیار تقدیس و تمجید کند، پس خوشا به سعادت کسی که او را دوست ‏بدارد و اطاعتش کند و وای به حال کسی که او را دشمن بدارد و نافرمانیش کند .» 
این سخن دلنشین، ندای هاتف غیبی بود که روز 13 رجب در درون خانه (کعبه) فاطمه بنت اسد را مخاطب قرار داد; همو که سه روز مهمان خدا بود و میوه ‏های بهشتی را تناول می‏کرد، چرا که آبستن نور مبینی بود که با زاده شدنش تاریکی‏ های جهالت و ضلالت را از بین برد و جهان را پر از فروغ طلعت زیبا و دلربایش ساخت و اینک فاطمه وارد خانه خدا شده بود که نور خدا را به دنیا آورد و پس از سه روز مهمانی بر سر سفره ای که خدای علی برای مادر علی گسترده بود، سرانجام او را به دنیا آورد و نام علی را چنان‏که علی اعلی دستور داده بود بر او گذاشت . 
و چه خوش می‏سراید مرحوم مولی محمد طاهر قمی: 
دلیل رفعت‏شان علی اگر خواهی 
به این کلام دمی گوش خویشتن می‏دار 
چو خواست مادرش از بهر زادنش جایی 
درون خانه خاصش بداد جا ستار 
پس آن مطهره با احترام داخل شد 
در آن مقام مقدس بزاد مریم‏وار 
برون چو خواست که آید پس از چهارم روز 
ندا شنید که نامش برو علی بگذار 
فدای نام چنین زاده‏ای بود جانم 
چنین امام گزینید یا اولی الابصار 
علی زاده کعبه، خود کعبه آرزوهای تمام حق‏ جویان و حقیقت‏ خواهان است . علی قبله عارفان و ناسکان و خداپرستان است . علی مصباح جمال ازلی و گوهر تابناک الهی است که از درون خانه خدا پا به عرصه وجود گذاشت تا همگان را به پرستش خدای کعبه فراخواند و پرچم‏ های ضلالت و سیه روزی را از فراز کعبه بر زمین افکند و بیرق هدایت جهانیان را دوش به دوش رسول خدا و همراه او و پس از او برافرازد و هم چنان که نام نامیش مایه امید و نوید علاقمندان و شیعیان و محبانش است، بی‏ گمان خروش رعدآسای ذوالفقارش پیوسته دل دشمنان خدا را به لرزه درمی‏آورد و مایه رعب و وحشت آنان خواهد بود تا روزی که به اقتضای اراده الهی، وارث به حق علی، از پشت پرده غیبت‏ به درآید و با همان ذوالفقار علی، باقیماندگان شیطان پرستان و مستکبران و دشمنان علی را به دوزخ فرستد و جهان را پس از قرن‏ها بی‏دادگری، پر از عدل و داد سازد .

بَيْهَقّي‌ از أبُو حَيَّانِ تَيْمي‌ [23] روايت‌ كرده‌ است‌ كه‌ او گفت‌: در مجلس‌ او مردي‌ از مجلس‌ قَاسِمُ بْنُ مُجَمِّع‌ والي‌ اهواز حاضر بود گفت‌ كه‌: در مجلس‌ او مردي‌ از بني‌ هاشم‌ حضور داشت‌ و به‌ او گفت‌: أصْلَحَ اللهُ الامِيرَ «خداوند به‌ أمير خير و رحمت‌ برساند»! آيا من‌ براي‌ تو فضيلتي‌ دربارة‌ عليّ بن‌ أبي‌طالب‌ رضي‌ الله‌ عنه‌ بيان‌ نكنم‌؟! امير گفت‌: آري‌ اگر ميل‌ داري‌!

آن‌ مرد هاشمي‌ گفت‌: پدرم‌ براي‌ من‌ گفت‌: من‌ در مجلس‌ مُحَمَّدُ بْنُ عَائِشَه‌ در بصره‌ حاضر بودم‌ كه‌ مردي‌ از ميان‌ حلقة‌ جمعيّت‌ برخاست‌ و به‌ او گفت‌: اي‌ أبا عبدالرّحمن‌! أفضل‌ اصحاب‌ رسول‌ خدا صلّي‌ الله‌ عليه‌ (وآله‌) وسلّم‌ چه‌ كسي‌ بوده‌ است‌؟!
گفت‌: أبُوبَكْر، و عُمَر، و عُثْمَان‌، و طَلْحَه‌، و زُبَيْر، و سَعْد، و سَعِيد، و عَبْدُ الرَّحْمن‌، و أبُو عُبَيْدَةُ بْنُ الْجَرَّاحِ.
آنمرد گفت‌: فَأيْنَ عَلِيُّ بْنُ أبِي‌طالبٍ؟! «پس‌ عليّ بن‌ أبي‌طالب‌ كجاست‌؟!»
مُحَمَّدُ بْنُ عَائِشَه‌ گفت‌: اي‌ مرد آيا تو از اصحاب‌ رسول‌ خدا پرسش‌ ميكني‌، يا از خود او؟
آن‌ مرد گفت‌: من‌ از اصحاب‌ او پرسش‌ ميكنم‌؟
ابن‌ عائشه‌ گفت‌: خداوند تبارك‌ و تعالي‌ ميگويد: فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَ أَبْنَاءَكُمْ وَ نِسَآءَنَا وَ نِسَآءَكُمْ وَ أَنْفُسَنَا وَ أَنْفُسَكُمْ.[24] 
«علي‌ نفس‌ رسول‌ خداست‌» فَكَيْفَ يَكُونُ أصْحَابُهُ مِثْلَ نَفْسِهِ. [25] 
«چگونه‌ اصحاب‌ او مثل‌ خود او هستند؟!» 
و از ابن‌ عبّاس‌ روايت‌ كرده‌ است‌ كه‌ گفت‌: كَانَ لِعَلِيٍّ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ خِصَالٌ ضَوَارِسُ قَوَاطِعُ: سِطَةٌ فِي‌ الْعَشِيرَةِ، وَ صِهورٌ بِالرَّسُولِ، وَ عِلْمٌ بِالتَّنْزِيلِ، وَ فِقْهٌ فِي‌ التَّأْويلِ، وَ صَبْرٌ عِنْدَ النِّزَالِ، وَ مُقَاوَمَةُ الاْبْطَالِ، وَ كَانَ ألدَّ إذَا أعْضَلَ، ذَارَأيٍ إذَا أشْكَلَ.[26] 
«براي‌ عليّ بن‌ أبي‌طالب‌ خصلت‌هائي‌ بوده‌ است‌ كه‌ همچون‌ دندان‌هاي‌ قاطع‌ و جدا كننده‌، وي‌ را از جهت‌ اهميّت‌ و عظمت‌ از همكان‌ ممتاز مي‌ساخته‌ است‌: در عشيره‌ و طائفة‌ خود از نظر حسب‌ و نسب‌ داراي‌ مقام‌ شرافت‌ بوده‌ است‌؛ دامادي‌ رسول‌ خدا را داشته‌؛ نه‌ تنزيل‌ و ظاهر قرآن‌ و شأن‌ نزول‌ و كيفيّت‌ آن‌ عالم‌ بوده‌ است‌؛ و به‌ تأويل‌ و باطن‌ قرآن‌ و مراد حقيقي‌ و معناي‌ آن‌ فقيه‌ و فهيم‌ بوده‌ است‌، و در جنگ‌ تن‌ به‌ تن‌ شكيبا و داراي‌ تحمّل‌ و استقامت‌ بوده‌ است‌؛ و در برابر شَجْعان‌ و رزم‌ آوران‌، ايستادگي‌ و مقاومت‌ داشته‌ است‌؛ و زماني‌ كه‌ امر ديني‌ مشكل‌ ميشد، و دشمنان‌ عويصه‌ و مشكله‌اي‌ پيش‌ مي‌آوردند، شديد الخصومه‌ بود؛ و چون‌ در مسأله‌اي‌ و امر مهمّي‌ راه‌ حلّ بسته‌ ميشد، او داراي‌ رأي‌ صائب‌ و نظريّة‌ مشكل‌ گشا بود.»