چرا از ایمان خود لذت نمی بریم؟ انسان با داشتن حواس پنج گانه ظاهری، می تواند به فهم های مختلفی دست پیدا کند؛ اما برای فهم فراتر از آن نیازمند حواس دیگری است که حواس پنج گانه را یارای فهم آن نیست. مسائلی که از امور معنوی اند، ممکن است که با حواس ظاهری تا حدودی در فهم کمک کار باشد، اما در عین حال برای فهم کامل، نیازمند حس درونی و فطری دارد.

عامل واگذاری خدا به خود انسان همواره باید دعا کند که خداوند هیچگاه او را به حال خودش واگذار نکند.

پیشرفت بشر زمینه معرفت الهی

پیشرفت بشر زمینه معرفت الهی

مقدمه

معرفت خداوند امری است که هر انسانی به آن نیازمند است. انسان در زندگی روزمره خود با بسیاری از مسائل مجهول روبرو می شود و سپس برای فهم و درک علل، ویژگی ها، کارآیی ها، اهداف و آثار آن برمی آید، این به این خاطر است که انسان حس کنجکاوی دارد و سعی می کند مجهول خود را تبدیل به معلوم کند. بسیاری از اختراعات، کشفیات و پیشرفت ها از این حس کنجکاوی انسان سرچشمه گرفته است.

بی انصافی در اندیشه یکی از ویژگی های مومن، انصاف ورزی است؛ یکی از انواع انصاف ورزی، انصاف در اندیشه و تفکر است.

بررسی معانی ایمان در قرآن و روایات

معنای ایمان در روایات و قرآن کریم

پیامبر گرامی اسلام حضرت محمد مصطفی (صلی الله علیه و اله و سلم ):

معنای واقعی توکل بر خدا

توکل و اعتماد بر خدا به چه معناست؟

سوالی که شاید خیلی ها در زندگی دچار آن شده باشند این است که واقعا معنای توکل چیست و چگونه می توان به آن دست یافت.

داستان های پند آموز پیرامون توکل و اعتماد به خدا در زندگی

سرگذشت های عبرت آموز پیرامون توکل و اعتماد به خدا

توکل و اعتماد به خدا در قرآن کریم و احادیث معصومین (علیه السلام) بسیار مورد توجه قرار گرفته است.

بررسی پیامدهای توکل بر خدا در قرآن و روایات

آثار توکل بر خدا در قرآن کریم و روایات اهل بیت (علیه السلام)

در قرآن کریم و احادیث معصومین (علیه السلام) مطالب بسیاری پیرامون آثار توکل بر خدا بیان شده است و انسان باید فقط به خدا توکل کند و فقط از او یاری بخواهد.

توحید در اطاعت از خداوند (قسمت دوم)

توحید در اطاعت از خداوند (قسمت دوم) در بعد خداشناسی که مبنایی بنیادین است، مهم ترین مبانی آن است که اولا «آفریدگار» همه هستی از جمله انسان و جهان است. لذا به تمام ابعاد وجودی آن‌ها اشراف کامل دارد. ثانیا پروردگار همه هستی است. لذا اختیاردار همه چیز است. از این رو، تقدیر و تدبیر همه چیز از جمله انسان، جهان و حتی شادکامی، به دست او صورت می‌پذیرد. ثالثا «دانا» است و هر آنچه انجام می‌دهد و حکم می‌کند، بر اساس حکمت و مصلحت است. رابعة «عادل» است و هرگز به کسی ظلم نمی‌کند. لذا همه تقدیرهای او عادلانه‌اند. خامسا رحمتگر و مهربان است و نسبت به بندگانش، لطف و عنایت دارد. لذا بیش از استحقاق، به بندگان می‌بخشد و جز به نیکی با آنان رفتار نمی‌کند. همه این‌ها نشان می‌دهد که او تنها منبع شایسته برای تقدیر بهترین‌ها برای بشر است. این، تبیین کننده نقش یگانه و بیبدیل «خداشناسی و توحیدباوری» در شادکامی است.

توحید در اطاعت از خداوند (قسمت اول)

توحید در اطاعت از خداوند (قسمت اول) در متون دینی، از دین به عنوان شریعتی آسان و راحت یاد شده است. در برخی متون دینی، مبنای سختگیری، مورد نفی قرار گرفته است. شاید برخی تصور کنند که تکالیف دینی، چیزی جز سختگیری‌های بی دلیل نیست. این تصور نیز موجب بی رغبتی به شریعت می‌گردد. در حالی که چنین تصوری نادرست است. از این رو، بخشی از متون دینی، به معرفی ویژگی‌های دین پرداخته‌اند. این حقیقت، گاه با تعبیر «سمحة» آمده است. خدا، آسانی را برای مردم می پسندد و دشواری و سختی را برایشان ناخوش می‌دارد. این، نمای کلی دین است. در برخی متون دینی، مبنای سختگیری، مورد نفی قرار گرفته است.

توحید و نشاط در زندگی

توحید و نشاط در زندگی بخشی از متون به بیان نقش توحیدباوری و ایمان به خداوند در نشاط  که بعد دوم شادکامی است پرداخته‌اند. این متون، دو گونه اند: برخی به صورت کلی، به معرفی این نقش پرداخته‌اند و برخی به صورت جزئی، نقش این عنصر را در مؤلفه‌های نشاط بیان نموده‌اند. در ادامه، به معرفی این دو دسته از متون می‌پردازیم.

چگونه تکیه‌گاهی صحیح انتخاب کنیم؟

چگونه تکیه‌گاهی صحیح انتخاب کنیم؟ در هر قضا و قدری به خدا توکل می کنم. این بدان جهت است که بر اساس مبانی توحیدی، خداوند، بر همه امور وکیل است. لذا تنها منبعی است که همه امور زندگی را کفایت می‌کند. به همین جهت باید به او توکل نمود. یکی از ویژگی‌های خداوند متعال همین کفایت کنندگی است. خداوند متعال تصریح می‌کند که: «و هر کس بر خدا اعتماد کند، او برای وی بس است. به راستی خدا برای هر چیزی اندازه‌ای مقرر کرده است.» به شهادت پیامبر خدا (صلی اله علیه و اله و سلم)  اگر همه مردم به این آیه عمل می‌کردند، آنان را کفایت می‌کرد.

توحید در خالقیت و ربوبیت

توحید در خالقیت و ربوبیت موجودات عالم در پیدایش و مرگ خود هیچ گونه اختیاری ندارند. خداوند خود آفریدگار مرگ و زندگی است. انسان ها از میان موجودات عالم برگزیده شده اند تا از فاصله تولد تا مرگ در آزمونهای فراوانی شرکت جویند و در پی یک رقابت سهمگین میان خودشان دریابند کدام یک از حیث اعمال و رفتار شایسته‌ترند. این نیز امتیاز و عرصه تربیتی ویژه ای است که در نظام آفرینش برای انسانها در نظر گرفته شده است. در این صورت، آمادگی انسان برای ورود به مراتب توحید در ربوبیت و الوهیت و دیگر مراتب، همچنین پذیرش و عمل به مقتضای این مراتب بیشتر خواهد شد.

رابطه‌ای متقابل معرفت و تربیت

رابطه‌ای متقابل معرفت و تربیت نظام و فلسفه تربیتی‌ای که در مقام تفکر، ایمان به خداوند را به منزله مبدأ مستی و آفریدگار جهانیان، سربرگ دفتر خویش ساخته است، در مقام عمل، التزام به قوانین الهی را شعار و ایدئولوژی خود قرار می دهد. چنین نظامی، در غیر این صورت، از مبانی پذیرفته و مواضع اصولی خود دور افتاده است؛ به گونه ای که می توان گفت آنها را بازیچه خویش ساخته است. در درس گذشته، در مقام بازشناسی مبانی هستی شناختی تعلیم و تربیت به رابطه خداوند با جهان و انسان، آن هم بر اساس در اصل «خالقیت» و«ربوبیت» اشاره رفت. اکنون این رابطه به گونه ای دیگر تعریف می شود. در این درس بر آنیم تا ضمن بررسی اجمالی مبانی معرفت شناختی، رابطه انسان با خداوند را بر پایه اصولی چون «معرفت»، «ایمان» و «التزام فکری و عملی به شریعت، ارزش‌ها و احکام الهی» تعریف و تبیین کنیم. تعریف بر پایه اصول یادشده، در واقع انعکاسی است از رابطه خداوند با جهان و انسان بر پایه خالقیت و ربوبیت. در گام نخست، مهم است بدانیم راه تحقق منویات الهی و دستیابی به هدف خداوند از آفرینش و هدایت و تربیت انسان‌ها چیست و چگونه باید آن راه را شناخت. برای طرح این پرسش باید پیشاپیش ثابت شده باشد که اولا، چنین راهی حقیقت دارد؛ و ثانیة، خداوند راهبران و راهنمایانی برای هدایت انسان برگزیده است. با این بیان، اساسأ مفاد مبانی معرفت شناختی به راه و راهنما شناسی باز می گردد، و در نتیجه، مسائلی چون رابطه معرفت با حقیقت، حقیقت معرفت و ابزار و منابع معرفت با توجه به چنین رابطه و بازگشتی تفسیر و تعبیر می شود.

فطرت؛ اساس تربیت اسلام از انسان بنده خدا می پروراند، و بندگی خداوند را هدف سامی آفرینش انسان برشمرده است. تعریف اسلام از بندگی انسان برای خداوند بسیار جالب و ظریف و حساس است. بندگی بر اساس این برداشت اوج عزت و سرافرازی است؛ و باطنی بی نهایت عمیق دارد که در وصف و بیان نمی گنجد. بندگی به تصریح روایات گوهری است که عمق درونش ربوبیت است. به تعبیری، انسان از طریق بندگی به مقام قرب الهی می رسد و همه وجودش خدایی می شود. اوج بندگی، انسان را تا ملکوت اعلا سیر می دهد و آن چنان به او بصیرت می بخشد که به جز خدا هیچ چیز دیگری نمی بیند. اینها، و حقایقی بسیار عالی تر از اینها، همه در قاموس و فرهنگ تعلیم و تربیت اسلامی معنا و مفهوم می یابد. البته درک این حقایق برای بسیاری چه بسا سنگین باشد؛ گرچه وحی و فطرت توأمان، در راستای فهم حقایق مزبور و التزام عملی به مفاد آنها، همواره انسان را یاری می رسانند.

 

 

پاسخ سوالات، انتقادها و مخالفتها در مباحث خداشناسی

 

مبـانیِ انـدیشه ی اسلامی، قسمت ششم : خداشناسی عقلی

 

درس خداشناسی از یک جن_گیر

 

مبانی اندیشه ی اسلامی، قسمت اول: خداشناسی

آثار و خواص نام‌های نیکوی خداوند

فضیلت و خواص اسماء الحسنی برای رفع مشکلات و تسهیل در امور

در این مطلب به معرفی ۱۳ مورد از مشهورترین و با فضیلت‌ترین اسماء حسنی پرداخته شده است.

آیا با معانی نام‌های زیبای خداوند آشنایی دارید؟

آیا با معانی نام‌های زیبای خداوند آشنایی دارید؟ به طور کلی اسامی خداوند که در قرآن کریم ذکر شده‌اند به بیش از ۲۰۰ نام می‌رسد. در میان این نام‌ها، ۹۹ عدد از آن‌ها را اسماء الحسنی یا نام‌های نیکوی خداوند می‌نامند.

سمیع و بصیر بودن پروردگار

پاسخ اجمالی به معنای سمیع و بصیر بودن خداوند

محققین بر این عقیده اند که سمیع و بصیر بودن خداوند، چیزى جز علم و آگاهى او نسبت به «اصوات» و «مبصرات» یعنى «موجودات دیدنى» نیست، البته این دو واژه از آنجا که در آغاز براى قوه شنوائى و بینائى ما وضع شده، همیشه  «گوش» و «چشم» را به ذهن می‌آورد، ولى واضح است که این الفاظ هنگامى که در مورد خداوند به کار مى روند، از مفاهیم جسمانى و آلات و ادوات، مجرد و برهنه مى شوند. زیرا ذات پاک او بالاتر از جسم و جسمانیت بوده و با دلیل عقلی نیز چنین چیزی قابل اثبات است.