تبادل لینک هوشمند 
آمار
وب سایت:
خودآگاهی
اشاره
فصل دوم: خودآگاهی
نخستین قدم در مسیر تکامل، «خودشناسی» همه جانبه است. یک برنامه دقیق خودشناسی کمک می کند مهارتهای موجود و نیز مهارتهای مورد نیاز به خوبی شناخته شوند.
إِنْ أَحْسَنتُمْ أَحْسَنتُمْ لِاَنفُسِکُمْ وَ إِنْ أَسَأْتُمْ فَلَهَا. (اسراء: 7)
اگر نیکی کنید، به خود نیکی کرده اید و اگر بدی کنید، به خود بدی کردهاید.
اگر بدون آمادگی قبلی به شخصی بگویید: «مهارتهای خود را بشمار»، آنچه می گوید، شاید فهرستی بسیار کوتاه و مواردی انگشت شمار باشد. به راستی، آیا این فرد مهارتهای اندکی دارد؟ پاسخ منفی است. به یقین، او مهارتهایی بیش از آنچه شماره کرده است، دارد. پس چرا فهرست مهارت هایش کوتاه است؟ دلیل این است که او خودش را آن چنان که بایسته و شایسته است، نمی شناسد و به مهارتهای واقعی خود پی نبرده است. شاید هم به دلیل ناآشنایی با کاربرد یا سودمندی برخی مهارتهایش، برای آنها ارزشی قائل نیست یا چون نتیجه به کارگیری آنها با مزد و تشویق همراه نبوده است، آنها را مهم نمی داند.
معمولاً انسانها پیشرفت ها و مهارتهای خود را دست کم می گیرند و این کار را نوعی فروتنی میپندارند. انسان، موجودی کنجکاو و جستوجوگر است.
عرصههایی که انسان را به جست وجو در خود فرامی خوانند، سه حوزه هستند:
1. جستوجو در حوزه طبیعت و آفرینش؛
2. جستوجو در فراسوی آفرینش (مبدأجویی)؛
3. جستوجو در درون خویشتن.
موفقیت در حوزه سوم و خودکاوی و خودشناسی دقیق، به کسب مهارت های زندگی میانجامد.
بدون در نظر گرفتن پیچیدگی یا طولانی بودن زندگی، عظمت آن در یک لحظه است و آن، لحظه ای است که انسان یک بار و برای همیشه می فهمد که کیست!
همه مکتبها و روش های مشاوره ای و روان درمانی در روان شناسی و حتی پیش از آنها، مکتبهای الهی، به ویژه اسلام، افراد را به تدبّر در خویشتن و خودشناسی فراخوانده اند.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرماید: «خودشناس ترینِ شما، خداشناس ترینِ شماست.» و علی(ع) می فرماید: «هرکس خودش را بشناسد، به یقین خدایش را شناخته است».(1)
انسان هرچه بیشتر خود را میشناسد و به درک دقیق تری از ویژگی های خود میرسد، بر استقلال و اعتماد به نفسش افزوده و زمینه های جلب نظر دیگران نیز در او تقویت می شود. بنابراین، خودآگاهی، مقدمه برقراری ارتباط مؤثر با دیگران است؛ زیرا انسان ها با وجود تفاوتهای فردی فراوان، ویژگی های مشابه زیادی با هم دارند. برای مثال، همه آنها نیازمند حفظ و تقویت عزت نفس خویشتن هستند و نابودی عزت نفس، احساس شدید
1- شیخ حر عاملی، الجواهر السنیّه فی احادیث القدسیه، ص 116.
حقارت و در نتیجه، اضطراب را به همراه دارد. هرگاه شخص چنین فرآیندی را در درون خویش شناخته باشد، آثار آن را در دیگران نیز درک خواهد کرد.
همچنین ممکن است آگاه نبودن از ویژگیها و استعدادهای خود، سرچشمه تعارض های فراوان و زمینهساز شکست های بزرگ در زندگی باشد. بنابراین، ضروری است هرکس ویژگیهای اصلی شخصیت (افکار، باورها، ارزش ها، هیجانها، گرایشها و آرمان های) خود و نیز قوّت ها و ضعفها و مهارت هایش را کشف و برای مدیریت آنها کوشش کند.
خودآگاهی، در تصمیم گیری های مهم و سرنوشت ساز زندگی همانند تحصیل، ازدواج و انتخاب شغل نیز نقشی بسیار حیاتی دارد و تأثیر آن در سازماندهی مهارتها، مدیریت هیجانها و نیز روش های مقابله با نگرانی بسیار چشم گیر است.
به طور کلی، خودآگاهی، یعنی بررسی واقع گرایانه شخص درباره باورها، ارزش ها، احساسات، آرمان ها و توانایی های بالقوه و بالفعل و حتی ظاهر فیزیکیاش و استفاده از آنها در تصمیم گیری ها، به گونه ای که به نفع فرد و روابطش با دیگران باشد. در واقع، خودآگاهی، مهارتی است که به حس پرورش یافته ای از عزت نفس خواهد انجامید. اصولاً آگاهی از خود، روندی ادامهدار و استنتاجی است که در این روند درمییابیم «چه کسی هستیم».
نظرات شما عزیزان:
