حکمت؛ خیر کثیر
آيه ۲۶۹ سوره بقره
يُؤْتِى الْحِكْمَةَ مَنْ يَشَآءُ وَمَنْ يُؤْتَ الْحِكْمَةَ فَقَدْ أُوتِىَ خَيْراً كَثِيراً وَمَا يَذَّكَّرُ إِلَّا أُولُواْ الْأَلْبَبِ
ترجمه
(خداوند) حكمت و بينش را به هر كس بخواهد (وشايسته ببيند) مىدهد و به هركس حكمت داده شود، همانا خيرى فراوان به او داده شده است و جز خردمندان (از اين نكته) متذكّر نمىگردند.
نکته ها
«ألباب» جمع «لُبّ» به معناى مغز است و به همه انسانها «اولوا الالباب» نمىگويند، بلكه تنها به خردمندانى مىگويند كه عقل خود را بكار گيرند وراه زندگى و سعادت واقعى خود را بيابند.
حكمت را به معنى معرفت و شناختِ اسرار و آگاهى از حقايق و رسيدن به حقّ دانستهاند كه خداوند به بعضى از افراد به خاطر پاكى و تقوى و تلاش عطا مىكند، تا آنان وسوسههاى شيطانى را از الهامات الهى باز شناخته و چاه را از راه و شعار را از شعور تشخيص دهند و اين خير كثير است.
در روايات مىخوانيم: حكمت، معرفت و تفقّه در دين است. حكمت، اطاعت از خدا، شناخت امام وپرهيز از گناهان كبيره است. [تفسير نورالثقلين، ج1، ص287.]
پيام ها
1- گرچه مال وثروت خير است، ولى خيرِ كثير، داشتنِ ديد وقدرت تشخيص است. كسانى كه از آن خير انفاق كنند به خير كثير مىرسند. «انفقوا...يؤتى الحكمة»
2- شيطان وعدهى فقر، و خداوند وعدهى مغفرت و فضل مىدهد. امّا تشخيص و انتخاب هريك از اين دو راه، حكمت لازم دارد. «يؤتى الحكمة»
3- همهى دنيا متاع قليل است، [متاع الدنيا قليل« نساء، 77.] ولى حكمت خير كثير است. اگر همه امكانات مادّى فداى دست يابى به حكمت و بينش صحيح گردد، ارزش دارد. «فقد اوتى خيراً كثيرا»
4- حكمت هديهاى كليدى و مادر همهى خيرات است. هركه آن را داشت چيزهاى زيادى خواهد داشت. «ومن يؤتى الحكمة فقد اوتى خيراً كثيراً»
5 - هر كسى به ارزش حكمت پى نمىبرد. «مايذّكّر الاّ اولوا الالباب» دنياگرايان بر مال و آمار و محاسبات مادّى تكيه مىكنند و سود و زيان را بر اساس مادّيات مىسنجند، ولى دورانديشان عاقل و راهشناسان انديشمند، از بعد ديگرى محاسبه مىكنند.
منبع: تفسير نور / حجة الاسلام محسن قرائتى / تفسير ذيل آيه ۲۶۹ سوره بقره
نظرات شما عزیزان: