میوه شیرین درخت رسالت

نام مبارك پیشوای دوم معصوم، «حسن» و كنیه اش ابومحمد و القاب شریفش: سید، سبط، امین، حجت، برّ، نقی، زكی، زاهد و مجتبی است. پدر بزرگوار ایشان، امام علی بن ابی طالب علیه‌ السلام و مادر مكرمه ‌اش حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام می ‌باشد.

آن حضرت در شب سه ‌شنبه پانزدهم ماه مبارك رمضان، در سال دوم و یا سوم هجرت به دنیا آمد و در سال چهل هجری بعد از شهادت پدر مظلومش، در سن 38 سالگی به مقام والای امامت منصوب شد و در سال پنجاه هجری به دستور معاویه‌ پلید به وسیله همسر جفاكارش، «جعده» مسموم گشت و در روز 28 ماه صفر، در سن 47 یا 48 سالگی شهید و در بقیع دفن شد. مدت امامت آن حضرت، 10 سال بود و در عدد فرزندانش اختلاف است؛ بعضی هشت پسر و هفت دختر و برخی پانزده پسر و هشت دختر و عده ‌ای پانزده پسر و شش دختر برای آن حضرت نوشته ‌اند.
در نوشتار حاضر مروری هرچند اجمالی بر مناقب و فضائل آن امام همام خواهیم داشت.

درخت بهشتی

شیخ صدوق(ره) در كتاب «معانی الاخبار» از امام صادق علیه ‌السلام و آن حضرت از پدر بزرگوارش روایت كرده است كه: جبرییل نام مبارك امام حسن مجتبی علیه ‌السلام را در حالیكه میان پارچه ‌ای ابریشمی از پارچه‌ های بهشتی بود به رسول خدا صلی الله علیه و آله هدیه كرد، و نام حسین برگرفته از نام حسن است.(1) 
و از روایت عروه‌ بارقی از پیغمبر اكرم صلی الله علیه و آله ظاهر می ‌شود كه حسن و حسین اسم دو درخت در بهشتند كه رسول خدا صلی الله علیه و آله در شب معراج از میوه‌ آن دو درخت خورده ‌اند.
و حكایت شده است كه خداوند تبارك و تعالی این دو اسم را از مردم پنهان كرد تا آنكه دو فرزند فاطمه علیهاالسلام به آن نامگذاری شوند.(2)

حافظ کوچک وحی

روایت شده است كه امام مجتبی علیه ‌السلام در مجلس رسول خدا صلی الله علیه و آله حاضر می‌گشت در حالی كه هفت سال بیشتر از سن شریف او نگذشته بود، وحی الهی را از لب‌های مبارك پیغمبر اكرم صلی الله علیه و آله می ‌شنید و آن را حفظ می ‌كرد، و وقتی به خانه بر می ‌گشت آنچه را حفظ كرده بود برای مادرش صدیقه‌ كبری علیهاالسلام بازگو می ‌كرد. و هر گاه امام علی علیه‌ السلام نزد حضرت زهرا علیهاالسلام می ‌آمد كلمات تازه ‌ای از قرآن و وحی را از او می ‌شنید، از آن حضرت سئوال می ‌فرمود كه:
اینها را از كجا نقل می ‌كنی؟
عرض می ‌كرد: از فرزندت حسن.
روزی امام علی علیه ‌السلام در خانه پنهان گشت تا اینكه امام حسن علیه ‌السلام وارد خانه شد، و می ‌خواست كلمات نورانی وحی الهی را كه شنیده بود بازگو كند ولی نتوانست مثل گذشته صحبت كند، بلكه به لرزه افتاد و كلماتش در هم شد.
مادرش حضرت زهرا علیهاالسلام تعجب كرد، امام حسن علیه ‌السلام عرض كرد:
«لا تعجبی یا اماه، فان كبیرا یسمعنی و استماعه قد اوقفنی؛
ای مادر! تعجب نكن، گویا امروز شخص بزرگی به گفتار من گوش می ‌دهد و شنیدن او مرا از تكلم بازداشته است».
آنگاه امام علی علیه ‌السلام از محل خود خارج شد، و فرزند دلبندش را بوسید.
و در روایت دیگری نقل شده است كه فرمود:
«یا اماه قلّ بیانی و كلّ لسانی، لعلّ سیدا یرعانی؛ 
ای مادر! بیانم نارسا و زبانم ناتوان گردیده است گویا آقای بزرگواری مراقب من است».(3)

بر دوش عرش

از ابن ‌عباس نقل شده است كه گفت: رسول صلی الله علیه و آله تشریف می ‌آورد و حسن را بر گردن گرفته بود، مردی به آن حضرت رسید و گفت: چه مركب خوبی سوار شده ‌ای ای پسر؟ رسول اكرم صلی الله علیه وآله فرمود: و چه سوار خوبی است او.(4)
همچنین عبدالله بن عبدالرحمن بن زبیر گفت شبیه ‌ترین اهل پیغمبر اكرم صلی الله علیه و آله به او و محبوب‌‌ترینشان در نزد آن حضرت حسن بود. دیدم او آمد و آن حضرت در حال سجده بود، بر گردن مباركش رفت (یا گفت) بر پشت مباركش. رسول خدا صلی الله علیه و آله او را فرود نیاورد تا خود فرود آمد. رسول اكرم صلی الله علیه و آله را در حال ركوع دیدم كه هر دو پای مباركش را برای حسن باز كرد تا از بین آن عبور نمود و به جانب دیگر رفت.

محبوب قلب رسول

حذیفه بن یمان نقل كرده است كه رسول خدا صلی الله علیه و آله را دیدم كه دست امام حسن مجتبی علیه ‌السلام را گرفته بود و می ‌فرمود:
« ایها الناس هذا ابن‌ علی فاعرفوه، و الذی نفس محمد بیده انه لفی الجنة، و محبه فی الجنة، و محب محبیه فی الجنة؛
ای مردم! این فرزند علی بن ابی‌طالب است، او را بشناسید، سوگند به آن كسی كه جان محمد در قبضه قدرت او است، او در بهشت است، دوستان او و دوستان دوستانش نیز در بهشت خواهند بود.(5)
همچنین در كتاب‌های «جامع ترمذی»، «فضایل احمد»، «شرف المصطفی»، «فضایل سمعانی»، «امالی ابن‌شریح» و «امالی ابانه بن بطه» نقل شده است:
پیغمبر اكرم صلی الله علیه و آله دست امام حسن و امام حسین علیهماالسلام را گرفت و فرمود:
« من احبنی و احب هذین و اباهما و امهما كان معی فی درجتی فی الجنة یوم القیامة؛ 
هر كس مرا و این دو فرزند و پدر و مادر این دو را دوست داشته باشد فردای قیامت در بهشت با من و در درجه من است».(6)
چنانکه اسامه بن زید گفت: پیغمبر افضل صلی الله علیه و آله را دیدم حسن و حسین روی هر دو ران او بودند و فرمود: اینان دو پسر من ‌اند و دو پسر دختر من ‌اند، خدایا من اینان را دوست دارم تو هم دوستشان بدار و دوست بدار كسی را كه این دو را دوست دارد.(7)
و به روایت شیخان (بخاری و مسلم) از ابی‌ هریره نقل شده است که: رسول رحیم صلی الله علیه و آله فرمود: خدایا من او را دوست دارم و دوست دارم كسی را كه او را دوست دارد. منظور حسن بن علی علیهماالسلام بود. و در روایتی فرمود: خدایا من او را دوست دارم تو هم او را دوست بدار، و دوست بدار كسی را كه او را دوست می‌دارد.(8) 

ابوهریره گفت: هیچ كس نزد من از حسن محبوبتر نبود پس از آن كه رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود آنچه را كه فرمود.
و نیز در حدیث ابی ‌هریره نزد حافظ سلفی آمده است كه گفت: هیچگاه حسن بن علی را ندیدم مگر این كه اشك از چشمانم فروریخت، و این بدان واسطه بود كه یك روز رسول افضل صلی الله علیه و آله بیرون تشریف آورد. من در مسجد بودم دست مرا گرفت و بر من تكیه كرد تا رسیدیم به بازار بنی‌قینقاع. نگاهی به بازار انداخت و بازگشت تا در مسجد جلوس فرمود. آنگاه فرمود: پسر مرا بخوان. پس حسن بن علی را آوردم. او می دوید تا خود را در آغوش آن حضرت انداخت، رسول اشرف صلی الله علیه و آله دهان او را باز كرد و دهان خود را در دهان او گذاشت و فرمود: خدایا من او را دوست دارم تو هم دوستش بدار و دوست بدار كسی را كه دوستش دارد، تا سه بار.(9)

نماد اشرف مخلوقات

وقتى این اخبار را مطالعه مى كنیم، و از شدّت علاقه و دوستى پیامبر عظیم الشان اسلام صلی الله علیه و آله نسبت به امام حسن مجتبی علیه ‌السلام آگاه مى شویم، نباید فراموش كنیم كه گوینده این كلمات و الفا1 پیغمبر خدا است، و او كسى است كه در دوره زندگانى با گزاف گوئى و سخنان دور از حقیقت و مدح بیجا مبارزه داشت; سخنان و كارهایش براى بشر حجت و قانون و شریعت بوده و آنچه فرموده ترجمان حقیقت است.
پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله غیر از فاطمه سلام الله علیها، دختران دیگر، و غیر از امام على علیه ‌السلام نیز عموزاده ها و خویشاوندان بسیارى داشت، پس چرا اینهمه اظهار علاقه و محبت، مخصوص به فاطمه و على و فرزندان علیهم ‌السلام آنها شد؟ براى اینكه این چهار تن نماینده صفات، روحیات، اخلاق و كمالات او بودند.

پی نوشت:
1) معانی الاخبار: 55 ح 8، علل الشرایع: 139/1 ح 9، بحارالانوار: 241 / 43 ح 11.
2) بحارالانوار: 314/43 ضمن ح 73، تهذیب الاسماء: 158/1، الاحقاق: 488/10، منتخب طریحی: 351.و ظاهرا مولف این حدیث را از «سفینه البحار: 601/1 » نقل كرده است.
3) مناقب ابن‌شهر اشوب: 8/4، بحارالانوار: 338/43 ذیل ح 11، معالی السبطین: 9.
4) صحیح ترمذی 661:5، ح 3784. المستدرك، للحاكم 186:3. تاریخ الخلفاء: 189.
5) مشارق الانوار: 53.
6) جامع الترمذی: 641/5 ح 3733، مسند احمد: 77/1، شرف المصطفی: 267 باب 27 (طبع فارسی)، العمدة: 395، میزان الاعتدال: 117/3، تهذیب الكمال: 270/2، تهذیب التهذیب: 297/2، الاحقاق: 175/9.
7) صحیح ترمذی 656:5، ح 3769.اسدالغابة 11:2. الاصابة 328:1. تاریخ الخلفاء: 189. الصواعق المحرقة: 135.
8) صحیح بخاری 221:4. صحیح مسلم 192:15. مجمع الزواید 180:9. تاریخ الخلفاء ص 188. ینابیع المودة: 169.
9) الصواعق المحرقة: 138.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: