ویژگیهای نفس

امام هادی علیه السلام فرمودند:

إنَّ النَّفسَ اَقْبَلُ شَیئٍ لِما اَعْطَیتَ، وَ اَمنَعُ شیئیٍ إذا مَنَعْتَ؛
نفس انسان پذیراترین چیز است نسبت به آنچه به او بدهی و منع کننده ترین چیز است، آنگاه که او را محروم کنی.
بحارالانوار، ج۷۵، ص ۳۷۰٫

شرح حدیث:
مثل بذری که در اختیار کشاورز است و آن را می افشاند و آبیاری می کند و به ثمر می رساند، وجود انسان نیز یک بذر قابل رویش و نهال قابل رشد است.
آنچه مهم است، «تربیت نفس» و خودسازی است.
انسان، اثرپذیر است و این کار تربیت و تهذیب نفس را آسان می کند. هر که نفس و تمنّیات نفسانی را آزاد بگذارد و دنبال هوسها و خواسته های دل برود، نفس سیری ناپذیر او را به فساد و به جهنم می کشاند. و هر که خواسته های دل را مهار کند و بر آن مسلّط باشد، سعادتمند می شود.
قرآن کریم، بهشت را از آنِ کسانی می داند که جلوِ هوسهای نفس بایستند و از خدا و قیامت بترسند. (نازعات،آیه۴۰*۴۱)
حال که چنین است، چرا رها ساختن نفس در مرداب شهوات و در گرداب رذایل؟
حضرت علی علیه السلام می فرماید: من نفس خویش را با «تقوا» تمرین می دهم و تربیت می کنم، تا در روز قیامت، ایمن و آسوده به عرصه ی محشر و حساب بیاید. (نهج البلاغه، نامه ۴۵).
اگر طبق اشتهای نفس عمل کنیم، سیری ناپذیر است. و اگر به خواسته های دل، «نه» بگوییم، به همین عادت می کند.

منبع: حکمت های نقوی (ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام هادی علیه السلام)، جواد محدثی

الگو و سرمشق

امام هادی علیه السلام فرمودند:

إنَّ لَنا بِالرُّسُلِ اُسوَهٌ، کانوا یَأکُلُونَ و یَشْرَبُونَ و یَمْشونَ فی الأسواقِ؛
پیامبران برای ما سرمشق اند. آنان می خوردند و می نوشیدند و در بازارها راه می رفتند.
بحارالانوار، ج۷۵، ص ۳۶۸٫

شرح حدیث:
در طول تاریخ، کافران برای نپذیرفتن دعوت پیامبران، دنبال بهانه بوده اند.
یکی از بهانه هایشان این بوده که چرا کاخ و ثروت ندارند؟ چرا مثل مردم عادی اند؟ چرا در هوا نمی پرند؟ چرا مثل دیگران غذا می خورند و راه می روند؟ در حالی که اینها نشان دهنده ی مردمی بودن رسولان است و این که از جنس مردمند و می توانند الگو باشند.
در قرآن آمده است:« ما پیامبران را پیش از تو هم چنان قرار دادیم که غذا می خوردند و در بازارها راه می رفتند. »(فرقان، ۲۰٫)
و این پاسخی به آن بهانه جویی هاست.
امامان ما نیز، با آن که در علم و فضل و مقام، بسیار بالایند و از عصمت برخوردارند و زبده ترین آفریدگان خدا به شمار می روند، در «زندگی مردمی» به پیامبران الهی اقتدا کرده اند. از این رو، برای همگان اسوه و الگویند.
عادی نشان دادن زندگی امامان، پاسخی به ادعاهای افراطی، «غُلات» نیز شمرده می شود که برای ائمه علیهم السلام مقام خدایی قائلند و انحراف اعتقادی دارند. امامان نیز با شدیدترین تعبیرات، آنان را نکوهش و از ایشان اظهار برائت و بیزاری کرده اند.
ساده زیستی پیشوایان دینی ما، برای همه ی ما سرمشق است، تا دور از تکبّر و خودبرتربینی، و دور از تجمّلات و اشرافیّت و اخلاق فرعونی، زندگیهایمان ساده و باصفا باشد و بتوانیم ادّعا کنیم که پیرو آن پیشوایانیم.

منبع: حکمت های نقوی(ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام هادی علیه السلام)، جواد محدثی

اعتقاد به مهدویت

امام هادی علیه السلام فرمودند:
إنَّ الامامَ بَعدِی اَلحَسَنُ اِبنی، وَ بَعْدَ الحَسَنِ إبْنُهُ القائِمُ الَّذِی یَمْلأ الأرض قِسطاً وَ عَدلاً، کَما مُلِئَتْ جَوراً وَ ظُلماً؛
امام بعد از من، فرزندم«حسن» است و پس از حسن پسرش «قائم»، آن که زمین را پر از عدل و داد می کند، آن گونه که پر از جور و ستم شده باشد.
اکمال الدین، ص ۳۸۳٫

شرح حدیث:
اعتقاد به مهدویّت و منجی در آخرالزّمان، در همه ی ادیان وجود دارد؛ لیکن در اسلام، این عقیده با وضوح و شفافیت بیشتری مطرح است و مشخصات آن «مصلح جهانی» به دقت بیان شده است.
هم پیامبر خدا صلی الله علیه و آله از آمدن مهدی موعود عجل الله تعالی فرجه الشریف خبر داده است، هم امامان معصوم علیهم السلام. (منتخب الاثر)
در این حدیث نیز، امام هادی علیه السلام، امام بعد از خود و امام دوازدهم را معرفی کرده است، تا شیعیان پیشوای حق را بشناسند و پس از شهادت یک امام، در مرحله ی بعد دچار تردید و سرگردانی نشوند. این شیوه، در میان همه امامان رایج بوده که قبل از وفاتشان، امام بعدی را معرفی می کردند.
ویژگی «عدالت گستری» در سطح جهان که برای حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف مطرح است، در روایات فراوانی آمده است و این مژده، مستضعفان را به آینده ای روشن و امیدبخش برای بشریت ستمدیده، دلگرم و امیدوار می سازد.
طلوع می کند آن آفتاب پنهانی ز سمت مشرق جغرافیای عرفانی

تویی بهانه ی آن ابرها که می گریند بیا که صاف شود این هوای بارانی

به امید روزی که آن آفتاب عدل و داد، بر بام جهان بتابد و زمین را از برکات وجودی اش سرشار سازد.

منبع: حکمت های نقوی(ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام هادی علیه السلام)، جواد محدثی

احادیث امام هادی علیه السلام: روزگار گناهی ندارد

امام هادی علیه السلام به کسی که با مشکلات و زیانهایی رو به رو شده بود و به روزگار بد می گفت، فرمود:

ما ذَنْبُ الاَیّامِ حَتّی صِرْتُمْ تَتَشَأمُونَ بِها إذا جُوزیتُم بِاَعْمالِکُمْ فیِها؟

روزها چه گناهی دارند که وقتی به کیفر اعمالتان در روزگار می رسید، روزها را شوم می دانید؟
تحف العقول، ص ۴۸۲٫

شرح حدیث:

«در دست روزگار، بود تازیانه ای.

آری… ولی این تازیانه را ما به دست روزگار می دهیم و اگر بلایی بر سرمان می آید، نتیجه ی اعمال خودمان در زندگی است. دنیا، دنیای علل و اسباب است.

هر کس بازتاب اعمال خویش را می بیند، یا در دنیا یا در آخرت.

خداوند بارها در قرآن کریم، گرفتاریها، هلاکتها، و عذابهای مردم و اقوام را نتیجه عملکرد خود آنان معرفی کرده است (بِما کَسَبَتْ اَیدِی النّاس)(شوری:۳۰؛ جاثیه:۲۲؛ بقره: ۲۸۶؛ آل عمران: ۲۵ و… آیات فراوان دیگر.).

این هشدار، به ما می آموزد که اگر فقر و فلاکت و عقب ماندگی و بدفرجامی داریم، آن را به گردن تقدیر نیندازیم و به روزگار و سپهر کج رفتار و چرخ غدّار نسبت ندهیم، بلکه ارتباط میان«عمل و جزا» و«کنش و واکنش» را از یاد نبریم.

تمثیلی که مولانا بیان کرده و گفته است« این جهان کوه است و فعلِ ما ندا»، اشاره به همین حقیقت است که از بازتاب اعمال خود غافل نشویم. خوبیهای ما به خودمان باز می گردد و ذخیره ی آینده ی ما می شود. بدیهای ما نیز دامنگیرمان گشته، ما را به کام عذاب و مجازات می کشاند.

اگر بدی کردیم و بدی دیدیم، از شومی عمل ماست که به خودمان برگشته است، نه از نحوست ایّام و شومی روزگار. این که شاعری می گوید:« روزم اگر سیاه است، تقصیر آفتاب است»(دیوان کلیم، ص ۱۱۳٫). از همان دید غلط سرچشمه می گیرد که امام هادی علیه السلام آن را رد کرده است.

شومی را در عمل خویش بجوییم، نه در روزگار!

منبع: حکمت های نقوی(ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام هادی علیه السلام)، جواد محدثی.

پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: