مهارت های زندگی جلسه 4، استاد محمد شجاعی
اصول دینی تحکیم خانواده
اصل كار و تلاش براي تأمين زندگي واجب است و عبادت محسوب ميشود و تنبلي و بيحوصلگي را بايد كنار گذاشت. نفقه خانواده و راه تأمين آن حلال باشد، يعني با ساختار رياضي انسان و خوشبختي انسان سازگاري داشته باشد كه خداوند بر اساس نوع وجود انسان حلال و حرام كرده است.
موضوعات مرتبط: مهارت های زندگی
برچسبها: مهارت های زندگی اصول دینی تحکیم خانواده مؤسسه منتظران منجی علیه السلام

استاد محمد شجاعی
چگونه شیطان در ماه رمضان در بند است؟
در خطبه شعبانيه رسول خدا (صلی الله علیه و آله) مي فرمايد: شيطان در اين ماه در بند است و درهای جهنم بسته است و درهای بهشت باز است.
موضوعات مرتبط: ویژه نامه ها
برچسبها: ماه رمضان رمضان 96 ویژه نامه رمضان 96 شیطان مؤسسه منتظران منجی (عج) استاد شجاعی
اسامی معصومین : پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم ، علی علیه السلام ، حسین علیه السلام ، صادق علیه السلام ، رضا علیه السلام .
ظاهر و باطن دین، و راه جریان یافتن ولایت الهی بر انسان
اعتراف ابن ابی الحدید بر فصاحت گفتار امیرالمومنین علیه السلام
موضوعات مرتبط: دفاع از حریم ولایت
برچسبها: ولایت پذیری، ولایت الهی، ظاهر دین، باطن دین، شریعت + ولایت، تکبر، صوفیه، امام خمینی، ولایت فقیه
در قرآن، آیاتى وجود دارد که ویژگى هاى برشمرده آنها را، مى توان بر یاران خاص حضرت مهدى عجل الله تعالی فرجه الشریف تطبیق داد و در بعضى از روایات نیز، بیان شده که این آیات در مورد مهدى عجل الله تعالی فرجه الشریف و اصحابش باشد.
اوصاف یاران حضرت صاحب الزمان عجل الله تعالی فرجه الشریف در قرآن
آیا یاران اصلى امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف عصاره تاریخ اند و از میان این همه انسان هاى صالح و اولیاى الهى انتخاب آنان چگونه صورت مى گیرد، یعنى آنها داراى چه ویژگى هاى مى باشند که به این مقام برگزیده شده اند؟!
موضوعات مرتبط: مهدویت (عج)
برچسبها: حكمت نورانى، 313 يار خاص ،انقلابى بزرگ و جهانى، اوصاف ياران در حديث ،اوصاف ياران در قرآن اوصاف یاران ،حضرت صاحب الزمان عجل الله تعالی فرجه الشریف در قرآن ،پيامبران و اولياى الهى ،جان نثارى ،شناخت عميق نسبت به خدا ،شهادت طلبى ،قيام مهدوى ،مؤمنان خاضع و فروتن، ملائكه الهى ،ندای وحی ،ويژگى هاى ياران خاص حضرت ،ياران حضرت، ياران حضرت مهدى
در رساله ايت الله صادقي تهراني،در خصوص موسيقي و آواز چنين آمده است:
"
- آواز و موسيقى و رقص و لهو.
مسأله ی 930- رقص، موسيقى، آواز و ... در صورتى كه- با احتمالى عقلانى- مستلزم حرام باشد و يا انسان را در انجام واجب و يا ترك حرام سست كند، لهو و حرام است، و تشخيص آن با عرف سالم ايمانى است.
مسأله ی 931- رقص مرد براى زن نامحرم و بالعكس مطلقاً حرام است.
مسأله ی 932- «لَهْو» داراى دو بعد است، كه باز داشتن از واجبات زندگى، و بازداشتن از واجبات عبادتى، كه هر دو در بازدارى و لاابالى كردن انسان در انجام وظايف الهى همآهنگ اند، خصوصاً مجالس عيش و عشرت و طرب كه توأم با رقص و ساز و آواز است، و بالاخص كه با شركت زنان در ميان مردان باشد، اين گونه مجالس قدر مسلم لهو و حرامِ چند بعدى است.
موضوعات مرتبط: موسیقی
برچسبها: آواز و موسيقى و رقص و لهو

آیا دلیل و مدرکی در مورد امامت 12 امام علیهم السلام در قرآن وجود دارد؟
درچندین آیه از آیات قرآن به امامت 12 امام علیهم السلام اشاره شده است ازجمله:.......
آیا دلیل و مدرکی در مورد امامت 12 امام علیهم السلام در قرآن وجود دارد؟
درچندین آیه از آیات قرآن به امامت 12 امام علیهم السلام اشاره شده است ازجمله:
1- آیه تبلیغ : یا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لا یَهْدِی الْقَوْمَ الْکافِرین [i]
یعنی :ای پیامبر آنچه را از سوی پروردگارت نازل شده است به طور کامل (به مردم) برسان ،و اگر نکنی رسالت او را انجام نداده ای ،و خداوند تو را از (خطرهای احتمالی) مردم نگاه می دارد، و خداوند جمعیت کافران لجوج را هدایت نمی کند.
در کتابهای زیادی از دانشمندان اهل تسنن (و در همه کتب معروف شیعه )اعم از تفسیر و حدیث و تاریخ آمده است که آیه فوق در شان علی(ع) نازل شد.
این روایات را گروه زیادی از صحابه از جمله ابو سعید خدری، زید بن ارقم، جابر بن عبدالله انصاری، ابن عباس، براء بن عازب، حذیفه، ابو هریره، ابن مسعود، و عامر بن لیلی نقل کرده اند،و در روایات آنها آمده است که این آیه در باره علی (ع) و داستان روز غدیر نازل شده است.
از جمله کسانی که این روایات را (به طور وسیع یا به اجمال) در کتابهای خود آورده اند دانشمندان معروف زیرند:
حافظ ابونعیم اصفهانی در کتاب "ما نزل من القرآن فی علی"(به نقل از الخصائص، صفحه29)
ابوالحسن واحدی نیشابوری در "اسباب النزول" صفحه150.
ابن عساکر شافعی به نقل از الدر المنثور جلد2، صفحه298.
فخر رازی در "تفسیر کبیر" جلد3،صفحه626.
ابو اسحاق حموینی در "فرائد السمطین" (مخطوط)
ابن صباغ مالکی در "الفصول المهمه"، صفحه27.
جلال الدین سیوطی در "الدر المنثور" جلد2 صفحه298.
قاضی شوکانی در "فتح القدیر" جلد3 صفحه57.
شهاب الدین آلوسی شافعی در "روح المعانی جلد6 صفحه172
شیخ سلیمان قندوزی حنفی در "الینابیع الموده"صفحه120
بدر الدین حنفی در "عمدة القاری فی شرح صحیح البخاری"جلد8 صفحه584.
شیخ محمد عبده مصری در تفسیر "المنار"جلد6 صفحه463.
موضوعات مرتبط: معلومات قرآنی
برچسبها: امامت قرآن امامت در قران آیه امامت

آیاتی که در باره حضرت علی علیه السلام در قرآن آمده است، کدام هستند؟
آیات فراوانی در قرآن کریم در شأن حضرت امیر علیه السلام و اهل البیت علیهم السلام نازل شده است که بعضی از آنان را بر می شماریم،
آیاتی که در باره حضرت علی علیه السلام در قرآن آمده است، کدام هستند؟
آیات فراوانی در قرآن کریم در شأن حضرت امیر علیه السلام و اهل البیت علیهم السلام نازل شده است که بعضی از آنان را بر می شماریم، با مراجعه به تفاسیر معتبر، شأن نزول آیات و تفسیر آنها مشخص خواهد شد.
احزاب آیه 33 ، رعد 43 ، آل عمران 61 ، بینه 7 ، مائده 55 ، مائده 3 ، مائده 67 ، دهر (انسان) 5 الی 10 ، رعد 47 ، مائده 35 ، آل عمران 7 ، هود 8 ، واقعه 10 و 11 ، انعام 82 ، نساء 59 ، معارج 1 الی 3 .
موضوعات مرتبط: معلومات قرآنی
برچسبها: امامت امام علی آیه قرآن در باره امام علی امام علی در قرآن قرآن امام

چرا مراد از اهل بیت در آیه تطهیر زنان پیامبر(ص) نمی باشد با این که آیات قبل مربوط به زنان پیامبر(ص) است؟
چرا مراد از اهل بیت در آیه تطهیر زنان پیامبر(ص) نمی باشد با این که آیات قبل مربوط به زنان پیامبر(ص) است؟
1- بیش از هفتاد روایت و حدیث از طریق شیعه و اهل سنت در مورد این آیه وارد شده است که همگی اتفاق دارند این آیه در حق علی، فاطمه، حسن و حسین علیهم السلام وارد شده است .
البته طرقی که از اهل سنت وارد شده است بیشتر از طرق شیعه است و حتی یک حدیث از پیامبر اکرم(ص) نداریم که زنان پیامبر را جزء این آیه و حکم آن بشمارد بلکه روایات وارده از ام سلمه و عائشه دلالت واضح دارند که زنان پیامبر (ص) جزء این اهل بیت نیستند. (ر.ک تفسیر المیزان ج 6 ذیل آیات 28-35 سوره احزاب و تفسیر کبیر فخر رازی و اکثر تفاسیر اهل سنت).
2- بعضی از مفسرین بزرگ اهل سنت میگویند به قرینه «سیاق» آیه که در ضمن آیات النساء النبی (زنان پیامبر(ص) ) نازل شده است زنان پیامبر (ص) را هم شامل میشود اما گویی این مفسرین گرانقدر از یک نکته مهم غفلت کردهاند که بر اساس روایات و احادیث و شان نزول؛ این آیه در محیطی خاص و داستانی جداگانه نازل شده است و اصلا ربطی به آیات نساء النبی ندارد و چنانچه این قسمت از آیه را از میان آن آیات برداریم ، هیچگونه مشکلی در مفاهیم آیات پیش نخواهد آمد و کانه جمله معترضهای میباشد. (به روایات این داستان اشاره خواهیم کرد)
3- مراد از اراده که در این آیه شریف آمده است اراده تکوینی است چون اگر مراد اراده تشریعی باشد اولا این اختصاص به اهل بیت ندارد و ثانیا با حصر (انما) منافات دارد.
و اراده تکوینی یعنی مطلق رجس و پلیدی از اهل بیت برداشته شده است که همان عصمت و طهارت معنوی و ظاهری میباشد. و عصمت فقط مختص به اهل بیت پیامبر اکرم(ص) میباشد.
(ر.ک المیزان ج ذیل آیات 28 – 25 سوره احزاب)
4- روایات مربوط به این باب در کتب غایه المرام بحرینی و عبقات الانوار و احقاق الحق جلد دوم و شواهد تنزیل حاکم حسکانی جلد دوم آمده است: و همچنین در تفسیر المیزان علامه طباطبایی؛ جلد6، ذیل آیات 28 – 35 ، احزاب، بحث روایی، بخشی از آنان آمده است.
اکنون چند حدیث را به عنوان نمونه یاد آور میشویم:
الف – ابوسعید خدری از اصحاب بزرگ پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله میگوید: نزلت فی خمسه: فی رسول الله و علی و فاطمه و ا لحسن و الحسین علیهم السلام (شواهد التنزیل ج 2 ص 25 این آیه درباره پنج نفر نازل شد: پیامبر اکرم(ص) علی و فاطمه و حسن و حسین علیهم السلام.
ب: پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله عبائی بر علی و فاطمه و حسن و حسین انداخته و فرمود: اللهم هولاء اهل بیتی و خاصتی فاذهب عنهم الرجس و طهرهم تطهیرا (بار خدایا اینها اهل بیت من هستند پس رجس و پلیدی را از آنان بزدای و آنان را پاک کن ( درالمنثور جلال الدین سیوطی از اکابر اهل سنت ذیل آیه 33 سوره احزاب)
ج: پیامبر (ص) 6 یا 8 ماه بعد از نزول این آیه صبحها به در خانه فاطمه سلام الله علیها می آمد و صدا میزد: الصلوة یا اهل البیت! انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیرا، نماز ای اهل بیت. . . . این حدیث را حاکم حسکانی نیشابوری از بزرگان اهل سنت از ابوسعید خدری و ابن عباس نقل کرده است.(شواهد التنزیل، ج2، صفحه 28 و 29 و همچنین درالمنثور، جلال الدین سیوطی).
د: باز ابی شیبه و احمد ترمذی و ابن جریر و ابن المنذر و طبرانی و حاکم و ابن مردویه از أنس نقل کردهاند که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله برای نماز صبح به خانه فاطمه سلام الله علیها میآمد و میفرمود: الصلوة یا اهل البیت انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت (به نقل از المیزان؛ ج 16؛ ذیل آیات مربوط) جناب حاکم این حدیث را صحیح دانسته و ترمذی حسن دانسته است و اینان مجموعه از اکابر راویان اهل سنت هستند.
ه: باز سیوطی روایت میکند که ابن مرویه و خطیب از ابوسعید خدری نقل میکنند که پیامبر (ص) در خانه ام سلمه بود که جبرئیل بر پیامبر اکرم (ص) نازل شد و این آیه اهل البیت را تلاوت کرد پس پیامبر اکرم(ص) حسن و حسین و فاطمه و علی علیه السلام را به سوی خود آورد و لباس خود (عباء) را بر آنان افکند و ام سلمه هم در آنجا بود و فرمود که بارالها اینان اهل بیت من هستند از آنان رجس و پلیدی را دور کن و تطهیرشان گردان ام سلمه میگوید من عرض کردم یا رسول الله (ص) من هم با اینان هستم – پیامبر (ص) فرمود: تو در جایگاه خود هستی تو بر خیر هستی. (در المنثور ذیل آیه مورد نظر)
5- روایاتی که در مورد آیه مباهله (آیه 61، سوره آل عمران) و آیه مودة ذی القرباء (شوری آیه 23) وارد شدهاند نیز بر همین دلالت دارند که مصادیق اهل البیت علیهم السلام چه کسانی هستند و شاهد و تایید کننده این حقیقت هستند.
موضوعات مرتبط: معلومات قرآنی
برچسبها: آیه تطهیر قرآن زنان پیامبر

شنیده ام که هیچ تفسیر قرآنی از هیچیک از امامان (ع) نداریم، چرا ؟ (با وجود کتابهائی هم چون نهج البلاغه،صحیفه سجادیه،دعای کمیل و ....)
شنیده ام که هیچ تفسیر قرآنی از هیچیک از امامان (ع) نداریم، چرا ؟ (با وجود کتابهائی هم چون نهج البلاغه،صحیفه سجادیه،دعای کمیل و ....)
پاسخ
اولین مفسر قرآن پیامبر اکرم (ص) بود که افراد به حضور آن حضرت آمده و از معانی آیات قرآن سؤال می نمودند و حضرت بیان می فرمودند و بعد از آن حضرت ائمه معصومین (ع) این روش را در تفسیر آیات قران داشتند که همین روایات را اصحاب و تابعین جمع آوری و نقل کرده اند و کتب تفسیر قرآن در مرحله اول به همین سبک بوده است .
در این دوره با این شیوه تفسیر های فراوانی نوشته شده است که ما بعضی از آنها را معرفی می کنیم:
تفسیر ابن عباس متوفی سال 68 هـ.
تفسیر ابان بن تغلب بن رباح از اصحاب امام صادق (ع) متوفی سال 141 هـ.
تفسیر ابن اورمه از اصحاب امام هادی (ع)
تفسیر ابن اسباط از اصحاب امام رضا (ع) و امام جواد (ع).
تفسیر سعید بن جبیر شهید در سال 96 هـ.
تفسیر ابن محبوب الزراد متوفی سال 224 هـ از اصحاب امام کاظم (ع) و امام رضا و امام جواد (ع).
تفسیر علی بن مهزیار اهوازی متوفی سال 229 هـ از اصحاب امام کاظم، امام رضا و امام جواد (ع).
تفسیر عبد الرزاق بن همام بن نافع از اصحاب امام صادق علیه السلام.
تفسیر السدی متوفی سال 127 هـ.
10-تفسیر محمد بن السائب الکلبی متوفی سال 146هـ.
تفسیر ابی بصیر یحیی بن ابی القاسم الاسدی0 متوفی سال 150 هـ از اصحاب امام باقر (ع).
تفسیر ابی الجارود زیاد بن المنذر الهمدانی متوفی سال 150 هـ از اصحاب امام زین العابدین و امام محمد باقر و امام جعفر صادق علیهم السلام.
تفسیر ابی حمزه ثمالی متوفی سال 150 هـ از اصحاب امام سجاد و امام باقر و امام صادق و امام کاظم علیهم السلام.
همچنین تفسیری به نام "تفسیر منسوب به امام عسکری (ع)" هم اکنون در دسترس می باشد.
بنابراین ائمه معصومین علیهم السلام از بنیانگذاران تفسیر قرآن بوده اند ولی متاسفانه احادیث و روایات آنها در تفسیر آیات قرآن بطور کامل در اختیار ما نیست و در اثر مرور زمان از بین رفته است.
تفسیر برهان، ج 1، صفحه 15 و 16.
موضوعات مرتبط: معلومات قرآنی
برچسبها: تفسیر تفسیر قرآن ائمه
کتابی برای همه اعصار
قرآن و آیین پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) جهانی است و به قوم و منطقه خاصی اختصاص ندارد.
بهترین سند این سخن، قرآن کریم است که فرمود: «وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا كَافَّةً لِّلنَّاسِ بَشِیرًا وَنَذِیرًا؛ ما تو را بشارت دهنده و ترساننده، براى عموم مردم فرستادیم». (سبأ (34) آیة 28)
نیز فرمود: «و ما أرسلناک الا رحمةً للعالمین؛ ما تو را جز براى رحمت جهانیان نفرستادیم». (انبیاء (21) آیة 107)
از این رو می بینیم قرآن در دعوت های خود از لفظ «الناس» بهره گرفته و می گوید: «یا أیّها النّاس قدجائکم الرّسول بالحقّ من ربّکم فآمنوا خیراً لکم؛ اى مردم، رسولى از جانب پروردگار شما به حق نزد شما آمده است. پس به او ایمان بیاورید که براى شما بهتر است». (نساء (4) آیة 170)
قرآن برای رساندن انسان به سعادت همیشگی نازل گردیده و در این راستا کلیات هر آن چه برای رسیدن به این هدف لازم بوده، بیان نموده است.
به عبارت دیگر قرآن به عنوان قانون اساسی اسلام در بر گیرنده مجموعه ای از اصول و ضوابط هماهنگ با خطرات انسانی است که همواره بر تارک اندیشه ها چون خورشیدی می درخشد، و سعادت و عظمت را در گرو آشنایی و عمل به قوانین خود می داند.
موضوعات مرتبط: معلومات قرآنی
برچسبها: قرآن کتاب کتابی برای همه اعصار
برخورد منصفانه قرآن با شرابخواری
خداوند در مقابل گناهانی همچون قمار و شرابخواری ابتدا سخت و تند برخورد نمی کند؛ بلکه با انصاف می فرماید که این ها منافع مادی و زود گذر و شخصی مثل حالت فراموشی غم های زندگی در مستی و مالیات شراب برای دولت ها دارد. اما ضررهای روحی و بهداشتی و اجتماعی آن زیادتر است.
ممنوعیت شرابخواری، چرا و چگونه؟
خمر به معنای پوشش است و هر چیزی که چیز دیگر را بپوشاند و مخفی کند، «خمار» می گویند. اما در اصطلاح شریعت، به هر چیزی که مست کننده باشد، خمر می گویند؛ خواه از انگور گرفته شده باشد یا از کشمش و خرما.
به این نوع مایعات از این جهت خمر می گویند که این مایعات به جهت مستی ای که ایجاد می کنند، بر روی عقل پردهای می افکنند و نمی گذارند بد را از خوب و زشت را از زیبا تشخیص داد.(مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج2، ص 73)
موضوعات مرتبط: معلومات قرآنی
برچسبها: قرآن شرابخواری شرابخواری در قرآن
پدیده های مشابه معاد . . .
قران کریم سخنان منکرین زندگی دوباره را نقل کرده که غالبا چیزی بیش از استبعاد نیست و احیانا اشاره به شبهات ضعیفی دارد که منشا استبعاد و شک در زندگی پس از مرگ شده است. از این رو پپدیدههای مشابه معاد را یاد آور میشود تا رفع استبعاد و شک در زندگی پس از مرگ شده است. از اینرو پدیدههای مشابه معاد را یاد آور میشود تا رفع استبعاد گردد و حتمی بودن زندگی دوباره پس از مرگ اثبات شود.
موضوعات مرتبط: فرجام شناسی
برچسبها: پدیده های مشابه معاد
کاش راه کوچه بنی هاشم را گم می کردند . . .
موضوعات مرتبط: ویژه نامه ها
برچسبها: کاش راه کوچه بنی هاشم را گم می کردند
چرا هیچ یک از ائمه(ع) تفسیر قرآن ننوشته اند؟
تفسیر قرآن یعنی برطرف نمودن ابهام از الفاظ مشکل و دلالت کلامی قرآن در مرحله اول بر عهده شخص پیامبر (ص) است. همان گونه که ابلاغ قرآن هم بر عهده همان حضرت است
« أَنْزَلْنا إِلَیْکَ الذِّکْرَ لِتُبَیِّنَ لِلنّاسِ ما نُزِّلَ إِلَیْهِمْ وَ لَعَلَّهُمْ یَتَفَکَّرُونَ » [i]
« این ذکر [=قرآن] را بر تو نازل کردیم، تا آنچه به سوی مردم نازل شده است برای آنها روشن سازی؛ و شاید اندیشه کنند! ».
این کار که شؤونی از شؤونات پیامبر (ص) بوده است در محورهای زیر توسط ایشان به انجام رسید:
الف:تبیین شرایط و احکام آنچه که در قرآن به صورت کلی تشریع شده است، مثل این که در قرآن آمده است:
«أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّکاةَ» [ii]
«نماز را برپا میدارند، و زکات میدهند.»
«وَ لِلّهِ عَلَی النّاسِ حِجُّ الْبَیْتِ» [iii]
« و برای خدا بر مردم است که آهنگ خانه (او) کنند»
چگونگی انجام این سه فریضه و فرائض دیگر در سنت یعنی گفتار و رفتار و تقریر پیامبر (ص) آمده است.
موضوعات مرتبط: معلومات قرآنی
برچسبها: قرآن تفسیر ائمه
در آیه 29 سوره بقره، چنین آمده است: « هُوَ الَّذی خَلَقَ لَکُمْ ما فِی اْلأَرْضِ جَمیعًا ثُمَّ اسْتَوی إِلَی السَّماءِ فَسَوّاهُنَّ سَبْعَ سَماواتٍ وَ هُوَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلیمٌ او خدایی است که همه آنچه را (از نعمتها) در زمین وجود دارد، برای شما آفرید؛ سپس به آسمان پرداخت؛ و آنها را به صورت هفت آسمان مرتب نمود؛ و او به هر چیز آگاه است.» [1]
در ابتدای این آیه ارزش وجودی انسان و سروری او را نسبت به همه موجودات زمینی بیان میکند و اینکه خداوند انسان را برای امر بسیار با ارزشی آفرید و همه چیز را برای او آفریده است.
این نکته در آیات دیگری از قرآن مجید هم آمده است: « ..وَ سَخَّرَ لَکُمُ الْفُلْکَ.. » [2] یعنی: آسمان را مسخر شما گردانید، «..وَ سَخَّرَ لَکُمُ اْلأَنْهارَ» [3] یعنی: رودها را به تسخیر شما درآورد، «...وَ سَخَّرَ لَکُمُ اللَّیْلَ وَ النَّهارَ» [4] یعنی: شب و روز را به تسخیر شما درآورد، «..سَخَّرَ لَکُمُ الْبَحْرَ...» [5] یعنی: دریا را مسخر شما کرد، «وَ سَخَّرَ لَکُمُ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ» [6] یعنی: خورشید و ماه را مسخر شما گردانید.
تمامی این آیات اشاره است به مقام عالی انسان و سر آمد بودن او بر تمامی موجودات.
اما ادامه آیه که فرموده: «... ثُمَّ اسْتَوی إِلَی السَّماءِ فَسَوّاهُنَّ سَبْعَ سَماواتٍ وَ هُوَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلیمٌ » [7] این قسمت آیه استدلال دیگری است بر توحید، زیرا در آیه قبل (28 بقره) صحبت از توحید و استدلال بر آن بود، که فرمود: « کَیْفَ تَکْفُرُونَ بِاللّهِ وَ کُنْتُمْ أَمْواتًا فَأَحْیاکُمْ ثُمَّ یُمیتُکُمْ ثُمَّ یُحْییکُمْ ثُمَّ إِلَیْهِ تُرْجَعُونَ» [8] یعنی: چگونه به خداوند کافر میشوید؟ در حالیکه شما مردگان (و اجسام بی روحی) بودید و او شما را زنده کرد، سپس شما را می میراند، و بار دیگر شما را زنده می کند، سپس به سوی او بازگردانیده میشوید (بنابراین نه حیات و زندگی شما از شماست و نه مرگتان، آنچه دارید از خداست.) در این آیه، در اثبات خداوند متعال و توحید، به نعمت حیات که بالاترین نعمت ماست، اشاره و بدان استدلال شده است. (به عنوان یکی از ادله توحید) سپس به نعمتهای گسترده خداوند اشاره میکند و میفرماید: « هُوَ الَّذی خَلَقَ لَکُمْ ما فِی اْلأَرْضِ جَمیعًا.. » [9] و پس از ذکر این نعمتها، مجدداً به بیان دیگر ادله توحید میپردازد که: « ..ثُمَّ اسْتَوی إِلَی السَّماءِ فَسَوّاهُنَّ سَبْعَ سَماواتٍ وَ هُوَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلیمٌ» [10]
کلمه « ثُمَّ » در این آیه الزاماً به معنی تاخیر زمانی نیست، بلکه میتواند به معنی تاخیر در بیان و ذکر حقایقی پشت سر هم باشد. [11] مخصوصا که در این آیه، از دو جهت صحبت شده است، 1- ذکر نعمت های الهی 2- بیان ادله توحید.
[1] - سوره بقره آیه 29، ترجمه آیة الله مکارم .
[2] - سوره ابراهیم، آیه32. اللّهُ الَّذی خَلَقَ السَّماواتِ وَ اْلأَرْضَ وَ أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَراتِ رِزْقًا لَکُمْ وَ سَخَّرَ لَکُمُ الْفُلْکَ لِتَجْرِیَ فِی الْبَحْرِ بِأَمْرِهِ وَ سَخَّرَ لَکُمُ اْلأَنْهارَ * خداوند همان کسی است که آسمانها و زمین را آفرید؛ و از آسمان، آبی نازل کرد؛ و با آن، میوهها(ی مختلف) را برای روزی شما (از زمین) بیرون آورد؛ و کشتیها را مسخّر شما گردانید، تا بر صفحه دریا به فرمان او حرکت کنند؛ و نهرها را (نیز) مسخّر شما نمود.
[3] - سوره ابراهیم، آیه32. اللّهُ الَّذی خَلَقَ السَّماواتِ وَ اْلأَرْضَ وَ أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَراتِ رِزْقًا لَکُمْ وَ سَخَّرَ لَکُمُ الْفُلْکَ لِتَجْرِیَ فِی الْبَحْرِ بِأَمْرِهِ وَ سَخَّرَ لَکُمُ اْلأَنْهارَ * خداوند همان کسی است که آسمانها و زمین را آفرید؛ و از آسمان، آبی نازل کرد؛ و با آن، میوهها(ی مختلف) را برای روزی شما (از زمین) بیرون آورد؛ و کشتیها را مسخّر شما گردانید، تا بر صفحه دریا به فرمان او حرکت کنند؛ و نهرها را (نیز) مسخّر شما نمود.
[4] - سوره ابراهیم، آیه 33. وَ سَخَّرَ لَکُمُ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ دائِبَیْنِ وَ سَخَّرَ لَکُمُ اللَّیْلَ وَ النَّهارَ و خورشید و ماه را -که با برنامه منظّمی درکارند- به تسخیر شما درآورد؛ و شب و روز را (نیز) مسخّر شما ساخت.
[5] - سوره جاثیه، آیه 12. اللّهُ الَّذی سَخَّرَ لَکُمُ الْبَحْرَ لِتَجْرِیَ الْفُلْکُ فیهِ بِأَمْرِهِ وَ لِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ وَ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ خداوند همان کسی است که دریا را مسخّر شما کرد تا کشتیها بفرمانش در آن حرکت کنند و بتوانند از فضل او بهره گیرید، و شاید شکر نعمتهایش را بجا آورید!
[6] - سوره ابراهیم، آیه 33. وَ سَخَّرَ لَکُمُ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ دائِبَیْنِ وَ سَخَّرَ لَکُمُ اللَّیْلَ وَ النَّهارَ(33)* و خورشید و ماه را -که با برنامه منظّمی درکارند- به تسخیر شما درآورد؛ و شب و روز را (نیز) مسخّر شما ساخت.
[7] - سوره بقره آیه 29. هُوَ الَّذی خَلَقَ لَکُمْ ما فِی اْلأَرْضِ جَمیعًا ثُمَّ اسْتَوی إِلَی السَّماءِ فَسَوّاهُنَّ سَبْعَ سَماواتٍ وَ هُوَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلیمٌ او خدایی است که همه آنچه را (از نعمتها) در زمین وجود دارد، برای شما آفرید؛ سپس به آسمان پرداخت؛ و آنها را به صورت هفت آسمان مرتب نمود؛ و او به هر چیز آگاه است.
[8] - سوره بقره، آیه 28- ترجمه آیة الله مکارم .
[9] - سوره بقره آیه 29.
[10] - سوره بقره آیه 29.
[11] - تفسیر نمونه، ج 1، آیه 29 سوره بقره.
موضوعات مرتبط: معلومات قرآنی
برچسبها: آفرینش زمین آسمان خلقت
ازبندگان برگزیده خدا که وارثین کتاب خدایند ، مقام علی علیه السلام در روایات عام . . .
ادامه درس دوم
تفسیر آیه ثم اورثنا الکتاب الذین اصطفینا من عبادنا
حال که این مطلب واضح شد رجوع کنیم به تفسیر آیه ای که در مطلع گفتار ذکر شد
«ثم اورثنا الکتاب الذین اصطفینا من عبادنا»
ما قرآن مجید را بعد از آنکه به تو فرو فرستادیم به نحو توارث به بندگان برگزیده خود میراث دادیم ، باید دید این چه میراثی است ؟ و بنابراین بحث در دو موضوع واقع خواهد شد .
موضوع اول آنکه مراد از کتاب چیست ؟ موضوع دوم آنکه مراد از بندگان برگزیده که کتاب را به آنان به نحو توارث سپردیم چه کسانند ؟
اما موضوع اول ، بدون تردید مراد از کتاب قرآن کریم است چون در آیه قبل از این آیه فرماید :
«و الذی اوحینا الیک من الکتاب هو الحق مصدقا لما بین یدیه ان الله بعباده لخبیر بصیر»[25]
آنچه از کتاب به تو وحی کردیم مسلما و بدون تردید حق است .
و این خطاب راجع به حضرت رسول الله صلی الله علیه و آله است . و کتابی که
به حضرت وحی شده قرآن کریم است .
موضوعات مرتبط: امام شناسی
برچسبها: مقام علی علیه السلام در روایات عام

پرسش :
راه رهایی از دنیا دوستی چیست؟
پاسخ :
پاسخ اجمالی:
دنیا مؤنث «ادنی»، از «دنیء» و «دنائت» به معنی پست تر و ناچیزتر (در مقایسه با زندگی آخرت) یا از «دنو» به معنی نزدیکتر (در مقایسه با زندگی آخرت) است.
در بیان قرآن و روایات، دنیا به دو قسم است: دنیای مذموم و دنیا ممدوح. در اغلب مواردی که در کلام معصومان (ع)، سخن از دنیا به میان آمده، و انسان ها را از فریب آن بر حذر داشته اند، اشاره به دنیای مذموم و ناپسند دارند، دنیایی که صاحبانش آن را برای خودش بخواهند و نگاه استقلالی به آن داشته باشند. اما دنیای ممدوح، یعنی نگاه آلی نه استقلالی، یعنی استفاده از فرصت عمر در مسیر جلب رضای الهی و نردبانی برای کسب کمالات معنوی، این نگاه به دنیا، ایثار و انفاق را بر انسان آسان می کند.
حب دنیا سرمنشاء همه ی خطاهاست. بهترین و اثربخش ترین راه رهایی و نجات انسان از حب دنیا و آلودگی های دنیوی، اصلاح نفس و رسیدن به مقام بندگی و عبودیت خداوند است. علاوه بر این دو، راهکارها بسیاری در قرآن مجید ذکر شده است که به مواردی چند اشاره می کنیم:
1. شناخت حقیقت و جایگاه خویش در نسبت با دنیا.
2. تفکر عمیق در ماهیت دنیا و آثار سوء حب دنیا.
3. تقویت ایمان و عمل صالح و رعایت تقوا و خودسازی، تزکیه نفس و ترک هوی پرستی.
4. یاد مرگ و معاد.
5. مطالعه در احوال اقوام گذشته.
6. هجرت و جهاد.
7. پرهیز از حرص و آز در جمع آوری مال دنیا و زیاده خواهی و پیشه کردن قناعت و اکتفا به ما یحتاج و ضروری.
8. صبر و تحمل در برابر شدائد.
موضوعات مرتبط: معلومات قرآنی
برچسبها: دنیا دوستی رهایی از دنیا طلبی