بحث نجوم و ستاره همیشه برای انسان جالب توجه بوده است و کمتر کسی است که شب در حال پیاده روی یا استراحت به آسمان نگاه نکرده باشد و حتی به شمردن آن ها زمان نگذرانده باشد و یا در رابطه با آن ها به تفکر مشغول نشده باشد، اما نظریه های قدیمی چه پرده ای را از دنیای پراز رمز و راز ستارگان برداشته است؟ نظریه های جدید و ابزارهای پیشرفته امروز چه دیدی از ستارگان برای ما به وجود آورده اند؟ آیا در روایات اسلامی حدیث در رابطه با نجوم وجود دارد؟ این روایات تا چه اندازه با اکتشافات جدید سازگاری دارند؟ ما در این مقاله در صدد پاسخ گویی به این سوالات برآمده ایم و یک روند منطقی را از نظریه های پیشینیان تا روایات اسلامی و سپس ارائه نظریات و اکتشافات جدید اتخاذ کرده تا خوانندگان اطلاعات دقیق و منظمی را در رابطه با نجوم و روایات کسب کنند.

نظریه بطلمیوس:

در قرن دوم میلادی، دانشمند یونانی به نام بطلمیوس، تمام دانش اختر شناسی و همه معلومات دیگر زمان خود را در یک مجموعه کتاب، گرد آورد. تصویری که او از جهان به دست داد، به نظام بطلمیوسی شهرت یافت. نظام بطلمیوسی، تقریبا مدت پانزده قرن به صورت تنها نظر پذیرفته جهان در آمد. در کتاب المجسطی این نظریه شرح داده شده است ومی توان مقداری از آن را که با موضوع این مقاله در ارتباط هست به صورت زیر خلاصه نمود:

“زمین در مرکز عالم است و در برابر گنبد آسمان نقطه کوچکی است. گنبد مستدیر آسمان با ستارگانی که بر آن چسبیده اند (هشت یا نه فلک وجود دارد که آخرین آن ها فلک الافلاک نام دارد که همه ستاره ها روی آن چسبیده اند.) در هر شبانه روز یک دور از مشرق به مغرب به دور زمین می چرخد. خورشید، ماه و سیارات حرکاتی مضاف بر این نیز انجام می دهند.” آنچه که در این نظریه مشهود است این می باشد که ستارگان را چسبیده بر سقف آسمان معرفی می کند.(۱و۲)