یاد بگیریم و به فرزندانمان هم یاد بدهیم
امروزه ابزارهای دیجیتال بخش جداییناپذیر زندگی هستند. این ابزارها در قالبهای گوناگونی وابستگی ایجاد میکنند و حتی سبک زندگی آدمها را تغییر میدهند. این ابزارهای قدرتمند بخشی از زندگی همهی ما و دریچهی ورود به فضای مجازی هستند. حتی اگر بپذیریم که میتوانیم سهم آنها را در زندگی خود کم یا زیاد کنیم، حذف کردنش، چیزی نزدیک به محال است. به لحاظ منطقی نیز پاک کردن صورت مسئله، شیوهی درست و کارآمدی برای حل مشکل نیست زیرا این ابزار همانند یک شمشیر دولبه به میزان مضر بودن میتواند مفید بوده و عامل پیشرفت فردی و اجتماعی باشد. آنچه میتواند در این تقابل تأثیرگذار باشد، فرهنگسازی و افزایش آگاهی است.
در سطح جامعه، وظیفهی فرهنگسازی و آگاهی به عهدهی نهادهای بزرگ اجتماعی و سیاسی است اما این بدان معنی نیست که افراد خود هیچ وظیفهای ندارند. اگر چه بهتر است که این امر یک متولی اجتماعی-سیاسی داشته باشد اما هر کدام از ما میتوانیم این فرهنگ را با افزایش آگاهی در خویش و سپس در خانواده ایجاد کنیم؛ بدانیم و به فرزندان خود نیز بیاموزیم. ما میتوانیم با استفادهی هوشمندانه از فناوریهای روز و بهره جستن از امکانات مثبتی که در اختیارمان قرار میدهد همچون ابزارهای آموزشی در دسترس، دنیای وسیع اطلاعات و...، زمینه ارتقای خود و خانواده را فراهم آوریم. بنابراین والدین در محیط امروزی خانواده وظایف پیچیدهتری به عهده دارند. درست زمانی که به عنوان پدر یا مادر، گوشی هوشمند خود را در اختیار فرزندمان قرار میدهیم چند وظیفهی مهم بر عهده داریم که در ادامه به آنها اشاره میشود؛
از فرزندانمان جلوتر باشیم
اولین وظیفه والدین این است که در مقایسه با فرزندان آشنایی دقیقتر و تسلط بیشتری بر فناوری و ابزارهای مرتبط با آن داشته باشند. بسیاری از والدین از اینکه فرزند کمسنشان خیلی بهتر از خودشان با طرز کار تلفن هوشمند آشناست، ذوقزده میشوند و گاهی به او میبالند. در حالیکه این اولین قدم اشتباه و نشاندهندهی ضعف آنهاست.
اگر پیش از استفاده از گوشیهای هوشمند و ورود به فضای مجازی، شیوه درست استفاده کردن از آنها برای والدین و فرزندان، فرهنگسازی شود. آگاهیهای لازم در رابطه با مخاطرات، فواید و موارد کاربردی آنها آموزش داده شود، تا حد بسیاری میتوان آسیبهای ناشی از لبهی خطرناک این شمشیر را کاهش داده و حتی به صفر رساند. برای آموزش، نیاز به صرف وقت و هزینهی زیادی هم نیست. از خود فناوری میتوان برای این امر بهره جست. با یک جستجوی ساده در اینترنت و در کمترین زمان ممکن میتوانیم اطلاعات لازم را بهدست آوریم، بیاموزیم و به فرزندان خود نیز آموزش دهیم.
فضایی برای نظارت و مراقبت
تصور بسیاری از والدین است که چون فرزندشان در اتاقش نشسته و برای سرگرمی و تفریح گوشی به دست در اینترنت میگردد، هیچ خطری او را تهدید نمیکند. در حالی که دومین وظیفه مهم والدین این است که در جستجوی محیطهای امن برای استفاده فرزندان از فضای مجازی باشند. به عنوان مثال خانوادهی درسا با استفاده از دنیای درسا، درسا بازار و اینترنت درسا، امکانی امن برای فرزندان ایجاد کرده تا از فضای مجازی و امکانات آن بهره ببرند. والدین نیز میتوانند با آرامش خاطر این امکانات را در اختیار فرزندان خود بگذارند.
یکی از روشهای تربیتی کاربردی آن است که برای فرزندان مراقبتهایی در مقابل آسیبها، ایجاد کرده و در فضایی ایمنشده آنها را آزاد بگذاریم. به عبارتی گفته میشود در اتاق را ببندید و بعد به کودک بگویید در این فضا و با این امکانات هر کاری که دلش میخواهد انجام دهد. یافتن این فضای امن و در اختیار قرار دادن آن علاوه بر این که باعث رشد فرزند میشود وی را از آسیبها نیز در امان نگه میدارد.
بُعد آموزشی را فراموش نکنیم
سومین وظیفهی والدین که دغدغهی تربیتی اغلب پدر و مادرها نیز هست، ارتقاء سطح کیفی زندگی فرهنگی و اجتماعی فرزندان با استفاده از آموزش است. در همین راستا فضای مجازی و گوشیهای هوشمند به لحاظ جاذبهای که به ذات برای فرزندان دارند، میتوانند ابزارهای بسیار مؤثری باشند. به این صورت که والدین با ایجاد محیطی امن و با نظارت بر فرزندان میتوانند آموزش را از طریق مجموعهای از بازیها و برنامههای کاربردی برای فرزند خود داشته باشند. در نتیجه بچهها در حین لذت بردن از امکانی که در اختیارشان قرار داده میشود، بهصورت غیرمستقیم آموزشهای لازم را نیز دریافت میکنند.
در نهایت آنچه در استفاده از فناوری و ابزارهای آن در هر سنی مهم است، استفادهی هوشمندانه از آن در جهت بهبود زندگی فردی و خانوادگی است. خوبیهایش را بیاموزیم و با آگاهی، خود و خانواده را از آسیبهای آن محافظت کنیم. با کمی توجه و جدیت از سمت دارندگان گوشیهای هوشمند برای یادگیری هر چه بیشتر و اهمیت دادن به فضای مجازی و تأثیرات آن تحقق این امر امکانپذیر است.
تهیهشده در گروه محتوایی درسا- محیا خزاعیمقدم
نظرات شما عزیزان: