* جنگ نرم و جنگ سخت
مفهوم«جنگ نرم» Soft Warfare که همواره در برابر مفهوم «جنگ سرد» Hard Warfare قرار می گیرد، طی قرون و اعصار با تعاریف متفاوتی بیان شده است. شاید بتوان گفت جنگ نرم قدمتی به اندازه جنگ سخت دارد. اما کهن ترین کتابی که حاوی محورهایی پیرامون روش های جنگ سخت و نرم باشد، متعلق به «سان تزو» استراتژیستی است که حدود ۵۰۰ سال قبل از میلاد می زیسته است. این کتاب یکی از قدیمی ترین مجموعه های مرتبط با استراتژی است و ارتش های چین، ژاپن و کره در جنگ های متعدد از آموزه های این کتاب استفاده کردند و پس از جنگ جهانی دوم، اولین بار هنری کیسینجر، وزیر امور خارجه پیشین آمریکا، این کتاب را در غرب مطرح کرد و موجب نگاه مجدد به آن شد. به باور سان تزو جنگ تنها یک مسئله نظامی صرف نیست، بلکه جوانب مختلف اطلاعاتی، روانی، اقتصادی و سیاسی را در بر می گیرد. (سان تزو؛ هنر جنگ؛ ترجمه حسن حبیبی؛ تهران: قلم، ۱۳۵۹، ص هشت) جان کالینز، تئوریسین دانشگاه ملی جنگ آمریکا، جنگ نرم را عبارت از «استفاده طراحی شده از تبلیغات و ابزارهای مربوط به آن برای نفوذ در مختصات فکری دشمن با توسل به شیوه هایی که موجب پیشرفت مقاصد امنیت ملی مجری می شود» می داند. ارتش ایالات متحده در آیین رزمی خود آن را بدین صورت تعریف کرده است: «جنگ نرم، استفاده دقیق و طراحی شده از تبلیغات و دیگر اعمالی است که منظور اصلی آن تأثیرگذاری بر عقاید، احساسات، تمایلات و رفتار دشمن، گروه بی طرف و یا گروه های دوست است؛ به نحوی که برای برآوردن مقاصد و اهداف ملی پشتیبان باشد.»
با عنایت به تعاریف فوق، معروف ترین تعریف را به جوزف نای، پژوهشگر برجسته آمریکایی در حوزه «قدرت نرم» نسبت می دهند. وی در سال ۱۹۹۰ میلادی در مجله «سیاست خارجی» شماره ۸۰، قدرت نرم را «توانایی شکل دهی ترجیحات دیگران» تعریف کرد. بنابراین جنگ نرم را می توان هرگونه اقدام نرم، روانی و تبلیغات رسانه ای که جامعه هدف را نشانه گرفته و بدون درگیری و استفاده از زور و اجبار به انفعال و شکست وا می دارد. جنگ روانی، جنگ سفید، جنگ رسانه ای، عملیات روانی، براندازی نرم، انقلاب نرم، انقلاب مخملی، انقلاب رنگی و… از اشکال جنگ نرم است. در جنگ نرم تصرف سرزمین های طرف مقابل (آن گونه که در جنگ سخت مرسوم است) به هیچ روی مدنظر نیست، بلکه دشمن با توسل به شیوه های جنگ نرم، همواره تلاش میکند ذهن و طرز تفکر افراد طرف مقابل را به تسخیر خود درآورد و از این طریق، کنترل آن جامعه را در اختیار بگیرد. در عملیات نرم دشمن تلاش میکند که بر ذهن و قلب افراد طرف مقابل تسلط یابد. این تسلط به هیچ روی با توسل به ابزار سخت انجام نمیشود زیرا در آن صورت عملیات دیگر عنوان «عملیات نرم» را نخواهد داشت، بلکه تلاش میشود باورهای درونی افراد تغییر یابد. تصرف باورهای طرف مقابل نیز از دو جبهه عمده انجام می شود: ۱- تصرف ذهن، ۲- تصرف قلب؛ که در واقع این روش را نبرد برای تصرف قلب و ذهن می نامند. روش عمده برای تصرف ذهن با ایجاد «شک و تردید» و برای تصرف قلب با تغییر در «حب و بغض» افراد طرف مقابل انجام می شود. در این نبرد، آن کس که بتواند «شک و یقین» و «حب و بغض» خود را مدیریت کند، فردی قوی و غیرقابل نفوذ توصیف می شود و کسی که بتواند «شک و یقین» و «حب و بغض» دیگران را مدیریت کند، در آن صورت فردی قویتر و دارای توانایی جنگ نرم تلقی می شود.
براین اساس مقام معظم رهبری در دیدار با دانشجویان آنان را «افسران جوان جبهه مقابله با جنگ نرم» خطاب می کنند. این که چرا ایشان از کلمه دیگری نظیر سرباز به جای افسر استفاده نمی کنند، واجد نکات ظریفی است. همان گونه که ایشان نیز در فرازهای دیگری از سخنان شان تصریح دارند، سرباز همواره آماده است تا از دستورات پیروی کند و هیچ گونه تصمیم گیری و اراده ندارد. همواره منتظر است که فرمانده تصمیمگیری کند. در حالی که افسران جوان در صحنه هستند. هم به دستور عمل می کنند و هم صحنه را در اختیار دارند و مدیریت میکنند. افسران جوان هم صاحب فکر هستند و هم به عمل مجهزند. از این روی، دانشجویان حقیقتا افسران جوان جبهه مقابله با جنگ نرم تلقی میشوند. دشمن در عملیات نرم همواره تلاش می کند که با ایجاد شک و شبهه، مدیریت ذهن افراد را در اختیار بگیرد و دانشجویان از آن جایی که به علم و معرفی مجهزند، از خطوط اصلی دفاع در این زمینه محسوب می شوند؛ چراکه علم است که می تواند شک و یقین را مدیریت کند. از سوی دیگر، دشمن براساس روش های جدید جنگ نرم همچون مدیریت افکار نخبگان (Perception mamagement)، تلاش می کند از طریق تغییر و تسلط بر باورهای دانشجویان از آنان در جهت مدیریت افکار بخش بزرگتری از جامعه بهره ببرد. دراین مرحله نیز دانشجویان همچون افسرانی هستند که می توانند از باورهای جامعه در برابر تهاجمات دشمن دفاع کنند. از سوی دیگر، جوانان نقش و تأثیر به سزایی در شکل گیری علایق یک جامعه برعهده دارند و دشمن نیز با آگاهی از این موضوع تلاش می کند براساس ساختارهای جنگ نرم، حب و بغض های جامعه را تغییر دهد و از این طریق، مدیریت سلیقه و علائق آن جامعه را به دست بگیرد. در این مرحله نیز جوانان و خصوصا دانشجویان میتوانند با تکیه بر نقش خود به عنوان بخشی از شاخص های اجتماعی در دفاع از سنتها، علایق و سلیقههای جامعه، نقشآفرینی جدی داشته باشند. این که مقام معظم رهبری در فرازهای دیگری از سخنان خود اشاره دارند جوان یک نهال بالنده و مرکز اغلب نیکیها، درخشندگیها و نورانیتها است و این که یک رکن امنیت بلندمدت کشور و ملت «علم» است و جوانان باید از بدبینی احتراز کنند و نگاه خوشبینانه و امیدوارانهای به آینده داشته باشند، تأکید بر نقش مؤثر جوانان و دانشجویان در مقابله با تلاشهای دشمن برای شبهه افکنی و ایجاد دلسردی در جامعه است. زیرا دشمن تلاش میکند با شبهه افکنی مدیریت ذهن را به دست گیرد و با ایجاد دلسردی در جهت تغییر حب و بغض جامعه حرکت کند. براین اساس افسر جوان برای دستیابی به نتایج مطلوب در این زمینه نیازمند امور متعددی است از جمله ؛
• استحکام مبانی عقیدتی و دینی خود ومجموعه دست اندرکاران
• سعی در ایجاد معرفت و بینش صحیح و کاملا اسلامی از خدا ، جهان ،هستی، انسان و...
• پرهیز از هرگونه افراط و تفریطی در برنامه ریزی و اجرا
• ارتباط مستمر با اسلام شناسان متعهد و خوشفکر و نهادها و سازمانهایی است که متولی امور دینی و اخلاقی در کشور می باشند مانند حوزه هاو...
• نکته دیگر اینکه جهت انجام فعالیت های فرهنگی ومعنوی باید ابتدا اهدافتان مورد نظرتان را بشناسید. استعداد و توانایی و امکانات خود و مجموعه را بررسی کنید و بهترین راهها را برای این کارتان انتخاب کنید.
اولیتها و اهداف کلی برای این کارشما میتواند امور زیر باشد:
۱. اولین و مهمترین کار شما تقویت اعتقادات دینی افراد از طریق خدا شناسی و ارائه بحثهای اعتقادی با استدلالهای محکم و استفاده از اساتید فن و نیز پرورش روح ایمان و تقوا در بین اعضای خود و تقویت ارتباط با خداوند است.
۲. سعی کنیم اسلام را تا آنجا که می توانیم بهتر بشناسیم ، رابطه خود را با خدا مستحکم تر نماییم ، مطالعات خود را در زمینه معارف اسلامی افزایش دهیم ، اعتقادات توحیدی خود را تقویت نماییم و شک و شبهات خود را با مراجعه به عالمان دینی برطرف نماییم قرآن شریف می فرماید : (علیکم انفسکم لایضرکم من ضل اذااهتدیتم)(سوره مائده ، آیه۱۰۵)، هنگامی که شما هدایت شدید(یعنی فرهنگ دینی در شما تقویت شد) گمراهی گمراهان نمیتواند به شما ضرر رساند پس در درجه اول وظیفه ما این است که ایمان واعتقاد خود را تقویت نماییم چرا که قرآن به صراحت بیان می دارد در صورتی که مومنین دین خود را تقویت کنند تبلیغات گمراهان به هیچ وجه نمی تواند روی انان اثر گذارد .
۳. ترغیب وتشویق خود واعضا به شرکت در جلسات مذهبی بصیرت زا و حفظ سنگر معنوی مانند مساجد ، جلسات انس با قرآن وجلسات ذکر اهل بیت (ع)
۴. تشویق اعضا به مطالعه کتابهای مفید ومذهبی.
۵. توجه به یاد و ارتباط با خدا و نماز اول وقت ، جماعت وتشویق اعضا به این دو امر ،از انجا که نمازنقش بسیار مهمی در دوری انسان از فساد وتباهی دارد
قطعا اگر جوانان ما با نماز انس بگیرند ولذت ارتباط با خداوند را درک کنند هیچگاه حاضر نمی شوند خود را با لذتهای حرام الوده سازند.نماز انسان را می سازد،روح را تزکیه می کند ،قباحت منکرها را انطور که هست به آدمی نشان می دهد ،آدمی را از فساد وزشتی ها باز می دارد، نقشه های شیطان را نقش بر آب می کند و انسان را بر هوای نفس مسلط می سازد ،(ان الصلاه تنهی عن الفحشاء والمنکر)همانا نماز انسان را از بدیها وزشتی ها باز می دارد
۶. برگزاری جلسات سخنرانی معرفت افزا و بصیرت بخش به مناسبت های مختلف .
۷. برگزاری کلاسهای عقیدتی.
۸. برگزاری جلسات پرسش و پاسخ با حضود افراد متخصص
۹. .تشکیل گروه های مطالعاتی و جلسات بحث و بررسی چند نفری
۱۰. مسابقه کتاب خوانی و مقاله نویسی در موضوعات مختلف
۱۱. برگزاری اردوهای تفریحی , سیاحتی و زیارتی .
۱۲. برگزاری برنامه های ورزشی مانند کوه نوردی و..
برای کسب اطلاعات بیشتر شما را به مطالعه کتابها و منابع زیر دعوت میکنیم
منابع برای مطالعه بیشتر:
جنگ نرم در همین نزدیکی، علیمحمد اسمعیلی، تهران، ساقی
انقلاب رنگی و جمهوری اسلامی ایران، پژوهشکده مطالعات راهبردی، چاپ دوم
قدرت نرم در استراتژی خاورمیانه ای آمریکا، سلیمانی پورلک، پژوهشکده مطالعات راهبردی
جنگ سرد فرهنگی، فرانسس استانر ساندرز، تهران، انتشارات غربشناسی
مبانی جنگ نرم و ریشه یابی آن در تهاجم فرهنگی، عباس فیروزی، قم، شکوفه
بصیرت وعصر جنگ نرم، غفار رضوی پور، شیراز، زرینه
http://layali.parsiblog.com/
پایگاه تحلیلی تبیینی برهان (http://borhan.ir)
پایگاه جامع و تخصصی جنگ نرم ( (www.jangnarm.com
http://www.gerdab.ir
http://www.alvadossadegh.com
http://fetyan.net
http://www.psyop.ir
http://vscc.blogfa.com
http://www.paydarymelli.ir/
http://nikmoeen.ir
http://hadiselaleha.persianblog.ir
http://www.h-jangenarm.com/
http://www.itline.blogfa.com
/www.rasekhoon.net
نظرات شما عزیزان: