بر این اساس بهرهگیری از همه توان نظامی موجب پیدایش خوف در دشمن و افزایش روحیه رزمندگان اسلام و امت میشود. در یک جنگ تمام عیار همان اندازه که دشمن از توان امت هراسان و ترسان خواهد شد، امنیت و اطمینان رزمندگان نیز افزایش مییابد.
البته گاه دشمن اطمینان کاذبی را القا میکند تا خوف و هوشیاری از میان رزمندگان رخت بربندد؛ زیرا خوف و ترس در حد معقول آن مقبول است و باید از دشمن ترسان بود و اعتماد و اطمینان نکرد؛ زیرا از همان جایی که اعتماد و اطمینان شود، ضربه وارد میشود. از همین رو خداوند از رزمندگان اسلام میخواهد تا در هر امری حتی نماز واجب، خوف معقول نسبت به دشمن را در دل داشته باشند و دچار توهم نشوند. نماز خوف در همین رابطه وضع شده است که یک نماز در حالت ترس و هوشیاری نسبت به دشمن است. (نساء، آیه 102)
اگر رزمندگان اسلام نسبت به دشمن دچار ترس بیش از اندازه شوند، زمینه شکست فراهم میآید؛ همچنانکه ترک خوف و هوشیاری نسبت به آنان موجب شکست میشود. افزایش کثرت در رزمندگان اسلام، خوف و ترس را از دلها میزداید و هوشیاری را کاهش میدهد و از همان جا ضربه وارد میشود. (توبه، آیه 25؛ روایات تفسیری)
رعایت اصول اخلاقی در جنگ نرم
از آنجا که هدف در اسلام حتی در جهاد و جنگ مقدس، حمایت از حقوق انسانی و دفاع از مظلومان و مستضعفان عالم(نساء، آیه 75) و دفع و رفع ظلم و ستم از مردم و اماکن مقدس و تامین امنیت (حج، آیات 39 و 40) و اقامه و اجرای عدالت (حدید، آیه 25) و مصونیت از تجاوز دشمن(نساء، آیات 71 و 102؛ انبیاء، آیه 80) و مانند آن است، اسلام اصول اخلاقی و حقوقی انسان را همواره مراعات میکند و اجازه نمیدهد تا در جنگ نرم از روشهایی استفاده شود که موجب گمراهی حقوق طبیعی بشر گردد و ایشان را به جای هدایت در مسیر حق و عدالت به مسیر باطل و ظلم بکشاند و یا دعوت کند؛ بنابراین، هرگز هدف، وسیله و ابزار باطل را توجیه نمیکند و اجازه بهرهبرداری از آن را نمیدهد.
به سخن دیگر، اسلام برای تسخیر قلوب و عقول بر آن نیست تا از خرافات و موهومات و مانند آن بهره برد؛ بلکه همواره بر اساس عقلانیت و حقانیت عمل میکند و مردم را به حق و عدل فرا می خواند. این در حالی است که دشمنان در جنگ نرم از خرافات و موهومات نیز بهره میگیرند و از هر ابزار باطلی برای رسیدن به مقصد و مقصود باطل خویش استفاده میکنند.اسلام در جنگ نرم از هر ابزار معقولی بهره میبرد و بر آن است تا انسان را در مسیر حق بیاورد و به آن دعوت کند و از باطل و خرافات و موهومات نادرست باز دارد. از همین رو اجازه میدهد تا دشمنان برای مدت محدودی در امنیت کامل برای آگاهی از اهداف اسلام وارد مرزها شوند و سپس به موطن خود با امنیت بازگردند حتی اگر مسلمان نشوند؛ زیرا این گونه اتمام حجت انجام میشود و دیگر حجتی برای کافران و دشمنان باقی نمیماند؛ چرا که مسئولیت اصلی نظام سیاسی ولایی حذف فیزیکی دشمن نیست، بلکه جذب آنان و آوردن به جرگه مسلمانان است. (حج، آیات 39 تا 41؛ توبه، آیه 6)
در حقیقت ایجاد بستر مناسب برای تحقیق و پژوهش از اسلام و اهداف آن ، یکی از مهمترین ابزارهای نظام سیاسی ولایی در جنگ نرم جهت همراهی و همدلی دیگران و بیگانگان و حتی دشمنان است.(توبه، آیه 6)
در همین راستای جنگ نرم، بهرهگیری از سفارت و سفیر در دستور کار نظام سیاسی ولایی قرار دارد. قرآن گزارش میکند که حضرتعیسی(ع) گروهی را به انطاکیه به عنوان سفیر میفرستد. (یس، آیات 13 و 14) البته دشمنان نیز برای آگاهی از اهداف و مقاصد یا توانمندیهای رقیب اقدام به اعزام سفیر میکنند؛ چنانکه ملکه سبا سفیرانی را برای ارزیابی موقعیت حضرت سلیمان نبی(ع) روانه داشت. (نمل، آیات 23 تا 35) از نظر قرآن ، برخورد مناسب با سفیران دشمن و آگاهی بخشی درباره اهداف و وضعیت و موقعیت برتر خود میتواند زمینه را برای تحول و تغییر در رویکردهای دشمن و ترک مخاصمه و حتی گاه همراهی فراهم آورد. (نمل، آیات 23 تا 42)
اعلام مواضع رسمی و روشن و شفاف به دشمن در یک جنگ نرم بسیار کارآمد خواهد بود؛ زیرا دشمن عاقل پیام را به خوبی درک و تحلیل کرده و بر اساس آن رفتار میکند؛ چنانکه پیام روشن حضرت سلیمان(ع) به سفیران ملکه سبا، ترس و رعب را در سفیران و دولتمردان ایجاد و آنان را به تسلیم یا گرایش بدان سوق داد و از هر گونه حرکت نظامی باز داشت. (نمل، آیات 32 تا 37)
پیامبر(ص) بر اساس همین امر، امیرمومنان علی(ع) را در موسم حج که جمعیت بسیاری از جزیره حجاز و نجد جمع شده بودند، به عنوان سفیر روانه میسازد تا پیام برائت از مشرکان را اعلام و به طور رسمی شرایط را برای دشمنان در منطقه گوشزد و تحولات و تغییرات را به سمع و نظر آنان برساند. این پیام روشن ، اتمام حجتی بود که دشمن را مرعوب اسلام و نظام سیاسی ولایی کرد و او را از هر گونه تحرک باز داشت و زمینه گسترش و نفوذ اسلام در همه منطقه حجاز و نجد را فراهم آورد. (توبه، آیه 1؛ و روایات تفسیری)
بهرهگیری از سفیران و جاسوسان و آگاهی از موقعیت و وضعیت دشمن برای برنامهریزی و حتی اجرای مقاصد و اهداف جنگ نرم، یکی از مهمترین روشهایی است که قرآن مطرح و از عملکرد حضرت سلیمان نبی(ع) گزارش میکند. ایشان برای دستیابی به مقاصد خویش از همه ابزارها از جمله پرندگانی چون هدهد بهره گرفت.(نمل، آیات 20 تا 28)
نظرات شما عزیزان: